abs

alm. antiblockiersystem veya ing. anti-lock braking system. frenleme sırasında otomobil lastiklerinin kilitlenmesini önleyerek daha kısa durma mesafelerine ulaşılmasını ve frenlemeyle beraber direksiyon hakimiyetinin kaybolmamasını sağlayan araç kontrol sistemlerinin babası.

bir inanışa göre otomobilin cep telefonlarından en çok etkilenen mekanizması

ilk kez bosch tarafından 1978 yılında üretilerek araçlarda kullanıldı. günümüzde trafik güvenliği açısından önemli katkılar içermekte ve kritik fren anlarında direksiyon hakimiyetini ve sürüş güvenliğini desteklemektedir.

aracın kaymasını engelleyerek kontrolden çıkmasına mani olur. öyle zınk diye durmaz abs ile araç sanıldığı gibi.

devreye girdiğinde fren pedalının ayağınızın altında yılan gibi titremesine sebep olan sistem. ola ki böyle bir duruma düşerseniz sakın birçok insanın yaptığı gibi korkup da ayağınızı fren pedalından çekmeyin, aksine yılanın kafasına daha da bir sert basın..

bir çok nesnenin (örn: telefon, kumanda, vs.) kabuk kısmında malzeme olarak kullanılan plastik türü.

bir çok programlama dilinde (vbscript, php, c, fortran etc.) bir sayısal değerin mutlak değerini almaya yarayan hazır fonksiyon. (bkz: absolute value)

(bkz: american bureau of shipping)

alman icadı fren sistemi. ilk olarak mercedes marka araçlarda uygulandı. çalışmasını bir örnekle açıklayalım:

düz, kuru, asfalt ve tekerlekler arasındaki sürtünme katsayısı yaklaşık 0.5 olan bir yolda;
saatte 90 km sürat yapan ve abs'si olmayan bir otomobilde seyir halinde olduğunuzu düşünün. karşıda aniden bir engel belirsin. ayağınızı gazdan çekip frene basana kadar 20 metre kadar yol alırsınız. freni kökledikten sonra arabanın ön tekerlekleri 25~30 merte içinde dönmeyi keser. ama araba durmaz. 25 metre kadar duran tekerleklerinin üzerinde yolda kayarak ilerlemeye devam eder. nihayetinde 75 metre kadar bir mesafede duracaktır.
eğer arabada abs varsa tekerlekler yine de kilitlenir. ancak, fren sistemi kendince akıllıdır. yani, arabanın tekerleri üzerinde kızak yapmaya başladığını farkettiği an freni serbest bırakır, geri sıkar, serbest bırakır, geri sıkar... bu "pompalama" işlemini saniyede ortalama 16 defa yapar. ta ki araba tekerlekler üzerinde kızak yapmayana kadar.
aynı örnekte abs'si olan araba 40~45 metre içinde duracaktır.

yaygın bir yanlış kanı, bir otomobilde abs'nin her an devrede olduğu kanısıdır. abs' sadece araba kızak yapacakken devreye girer.

abs, otomobilin motorundan aldığı güçle çalışır. acil frenlerde fren pedalının titremesinin sebeplerinden biri de budur.

abs'nin çalışma mantığını acil fren yapan bir aracın asfaltta bıraktığı tekerlek izlerinden de anlayabilirsiniz. abs'di olmayan aracın uzun ve kesintisiz bir lastik izi var iken, abs'li aracın kısa ve kesik kesik lastik izleri olacaktır. yani abs her zaman saniyede 16 pompa çalışmaz; arada tam kavrama da yapar.

abs'nin bu kadar iyi özelliğinin yanında kötü özellikleri de vardır. örneğin; kaygan zeminlerde abs'li otomobillerin fren mesafesi daha uzun olabilir. çünkü akıllı sistem, freni pompalamaya devam etmek isteyeceğinden araç kaygan zemin üzerinde daha uzun mesafede durur. bu yüzden, karlı ve aşırı yağmurlu havalarda, mıcırlı zeminlerde abs'ye güvenerek çok hız yapmamak gerekir.
ikinci kötülüğü, halkı çok nadir ilgilendirse de, trafik kazalarında bilirkişilik yapanların verilerini eksiltmesidir. eskiden bu bilirkişiler, olay mahallinde yerdeki lastik izini ölçüp aracın kaza esnasındaki hızı hakkında yaklaışık yorum yapabiliyorlardı. abs'li araçlar bu imkânı büyük ölçüde kısıtlamıştır. yani bu insanlar için abs icat olmuş, mertlik bozulmuştur.

ingilizcesi abdominals olan, karın kasları için kullanılan bir kısaltmadır.

performansının buzlu zeminde gayet iyi anlaşılmasına karşın, kuru zeminde aracı yavaşlatarak durdurması, riskli olabilen fren sistemi.

ford tarafından aracın belirli yerlerine ağırlıklar konmak suretiyle mekanik bir abs oluşturulmuştur. ancak fren mesafesinin çok uzun olmasından dolayı bu uygulamadan vazgeçilmiştir.

performansı buzlu zeminde değil asıl ıslak ve kuru zeminde iyi olan fren sistemidir. çünkü buzlu zeminde yolla tekerlek arasında oluşan kuvvet bağlantı katsayısı teker kaymasıyla çok fazla değişmezken ıslak ve kuru zeminde büyük farklılıklar oluşmaktadır.

araçların kuvvet bağlantı katsayısı teker kayması grafikleri incelenirse yaklaşık %15-%20 teker kaymasında en yüksek kuvvet bağlantı katsayısının oluştuğu görülür. bu frenleme içinde çekiş içinde böyledir. abs yi oluşturan kontrol sistemi teker kaymasını %15-%20 arasında tutacak şekilde programlanmıştır. böylece en yüksek kuvvet bağlantı katsayısı dolayısıyla en kısa fren mesafesi elde edilir.

şehir içi trafiğinde ve hız yapılamayacak yerlerde devreye girmeyen, buna karşın hızlı gidileirken ani fren yapılması halinde arabanın kaymadan durmasını sağlayan -otomatik devirli manuel sistem- hayatınızı ve bir çok hayatı kurtarmanıza neden olabilcek araç satın alımlarında da gidip otomatik vites gibi gereksiz şeylere vermektense fark vermeye değecek fren sistemi.