
#18250583 ·
· 174
trabzon'un tonya ilçesinde, darbeden dört ay önce yaşanan olaylardır. fatsa operasyonunun bir provası olarak da düşünülebilir.
trabzon'un tonya ilçesi, '80 öncesi devrimci yol'un güçlü olduğu yerlerden birisiydi. ilçedeki pek çok genç, bu örgütün sempatizanıydı. örgütün sempatizanlarından birisi de henüz 20'li yaşlarının başında olan ismail sargın'dı. ismail sargın, 10 mayıs 1980 günü çarşı iznine çıktı. sarıyer'in büyükdere semtinde bir lokantaya oturup yemek yediği sırada iki faşist tetikçinin kurşunlarına hedef oldu ve can verdi.
ismail sargın'ın cenazesi, 15 mayıs 1980 günü trabzon'un tonya ilçesine getirildi. cenaze korteji, tonya'nın merkezindeki süt fabrikasının önünden geçtiği sırada, ilçe jandarma komutanının emriyle önü kesildi. ilçe jandarma komutanı, mhp'li kimliğiyle bilinen, devrimci düşmanı ve antikomünist bir subaydı. jandarmanın bu uygulaması, cenazeye katılanların tepkisini çekti. gerginlik, jandarmanın ateş açması ile çatışmaya dönüştü. çıkan olaylarda 15 yaşındaki öğrenci havva koç ile tahsin ünlütürk adında bir jandarma yaralandı.
cenaze kortejine yönelik saldırı, halkın tepkisini büsbütün artırmıştı. tonya ilçe jandarma komutanlığına kitlesel bir yürüyüş yapıldı. burada da olaylar çıktı ve komutanlığın kapısını zorlayan 20 yaşındaki abidin yılmaz, jandarmanın açtığı ateşle yaşamını yitirdi. olaylar artık büsbütün kontrolden çıkmıştı. halk, dağılacağı yerde jandarma karakolunu kuşatıyor, tonya'daki jandarma gücü olayları bastıramıyordu. bir süre sonra jandarma birliği, karakolu bırakıp vakfıkebir tarafında doğru kaçmaya başladı. olayların gittikçe büyümesi üzerine çevre ilçelerden tonya'ya askeri güç sevk edildi. tonya'ya sevk edilen askeri birliklere de otomatik silahlarla ateş açıldı, çatışma yaşandı. gün boyu süren olaylar, çevre ilçelerden sevk edilen askeri birliklerin müdahalesiyle yatıştırılabildi.
sonuç olarak tonya'da o gün bir kişi ölmüş, iki kişi yaralanmış, çok sayıda dükkan tahrip edilmişti. cenaze kortejine saldırı emri vererek olayları başlatan ilçe jandarma komutanı ise bir daha tonya'ya ayak basamadı.
kaynaklar: fırtınalı denizin yolcuları- sedat göçmen, ilbay kahraman
cumhuriyet gazetesinin 16 mayıs 1980 tarihli sayısı
twitter.com
trabzon'un tonya ilçesi, '80 öncesi devrimci yol'un güçlü olduğu yerlerden birisiydi. ilçedeki pek çok genç, bu örgütün sempatizanıydı. örgütün sempatizanlarından birisi de henüz 20'li yaşlarının başında olan ismail sargın'dı. ismail sargın, 10 mayıs 1980 günü çarşı iznine çıktı. sarıyer'in büyükdere semtinde bir lokantaya oturup yemek yediği sırada iki faşist tetikçinin kurşunlarına hedef oldu ve can verdi.
ismail sargın'ın cenazesi, 15 mayıs 1980 günü trabzon'un tonya ilçesine getirildi. cenaze korteji, tonya'nın merkezindeki süt fabrikasının önünden geçtiği sırada, ilçe jandarma komutanının emriyle önü kesildi. ilçe jandarma komutanı, mhp'li kimliğiyle bilinen, devrimci düşmanı ve antikomünist bir subaydı. jandarmanın bu uygulaması, cenazeye katılanların tepkisini çekti. gerginlik, jandarmanın ateş açması ile çatışmaya dönüştü. çıkan olaylarda 15 yaşındaki öğrenci havva koç ile tahsin ünlütürk adında bir jandarma yaralandı.
cenaze kortejine yönelik saldırı, halkın tepkisini büsbütün artırmıştı. tonya ilçe jandarma komutanlığına kitlesel bir yürüyüş yapıldı. burada da olaylar çıktı ve komutanlığın kapısını zorlayan 20 yaşındaki abidin yılmaz, jandarmanın açtığı ateşle yaşamını yitirdi. olaylar artık büsbütün kontrolden çıkmıştı. halk, dağılacağı yerde jandarma karakolunu kuşatıyor, tonya'daki jandarma gücü olayları bastıramıyordu. bir süre sonra jandarma birliği, karakolu bırakıp vakfıkebir tarafında doğru kaçmaya başladı. olayların gittikçe büyümesi üzerine çevre ilçelerden tonya'ya askeri güç sevk edildi. tonya'ya sevk edilen askeri birliklere de otomatik silahlarla ateş açıldı, çatışma yaşandı. gün boyu süren olaylar, çevre ilçelerden sevk edilen askeri birliklerin müdahalesiyle yatıştırılabildi.
sonuç olarak tonya'da o gün bir kişi ölmüş, iki kişi yaralanmış, çok sayıda dükkan tahrip edilmişti. cenaze kortejine saldırı emri vererek olayları başlatan ilçe jandarma komutanı ise bir daha tonya'ya ayak basamadı.
kaynaklar: fırtınalı denizin yolcuları- sedat göçmen, ilbay kahraman
cumhuriyet gazetesinin 16 mayıs 1980 tarihli sayısı
