6 ocak 1993: devlet bugün iki milyar dolar daha borçlandı. bugün yapılan 3 ay vadeli hazine bonosu ihalesinde toplam 16 trilyon 20 milyar liralık satış yapıldı. hazine'nin banka ve aracı kurumlardan aldığı üç ay vadeli borç 1 milyar 820 milyon dolara tekabül ediyor. bono ihalesinde ortalama faiz 74.76 olarak gerçekleşti.
9 ocak 1993: pamukbank'ın bir yıllık mevduatlara uyguladığı faiz oranını 7 puan birden artırarak yüzde 85'e çıkarması bankacılık sektörünü birbirine kattı. türkiye'nin en büyük özel bankası olan akbank'ın genel müdürü hamit belli, devletin mevduat faiz oranlarına üst sınır getirmesini istedi.
10 ocak 1993: abd'nin bu yıl türkiye'ye vereceği 200 milyon dolarlık hibenin 75 milyon dolarlık bölümünün kullanılmasıyla ilgili anlaşma imzalandı. - enka, rusya'da 200 milyon marklık 1385 konutluk çaykovski askeri konut, altyapı ve sosyal binalarla, krasnador kenti'ndeki 2400 konutluk ve 207 milyon marklık altyapı ve sosyal binalar inşaatını üstlendi. toplam 550 bin metrekare inşaat alanı içeren iki proje bir yıl içinde tamamlanacak.
11 ocak 1993: hükümetten, pamukbank faizine müdahale! 50 milyon liranın üzerindeki mevduatlara uyguladığı faizi yüzde 85'e çıkaran pamukbank, hükümetin talimatıyla faizi yüzde 81'e indirdi. hükümet geçen yıl da vdmk faizlerini yüzde 78'le sınırlandırmış, daha sonra ziraat bankası'nın belirlediği faiz oranlarını ikişer puan aşağı çektirmişti.
11 ocak 1993: istanbul polisi, lucky-s adlı panama bandıralı bir gemide 15 ton uyuşturucu ele geçirdi.
12 ocak 1993: sözleşmeli kamu personeline yılın ilk yarısı için yüzde 28.5 oranında zam yapılması kararlaştırıldı.
15 ocak 1993: hükümetin verdiği yüzde 18'lik zammı beğenmeyen memurlar istanbul'da sokağa döküldü ve bir günlük işi bırakma eylemi yaptı.
15 ocak 1993: bingöl ile diyarbakır'ın kulp ilçesi arasında bulunan pkk kampları havadan bombalandı. 150 pkk'lının öldüğü açıklandı.
18 ocak 1993: doğuda çığ faciası. bayburt merkez ilçeye bağlı üzengil köyü'nde 50 hane çağ altında kaldı. kurtarma ekiplerinin çalışmaları sonucu 15 kişi yaralı olarak kurtarıldı, ancak 53 kişinin cesedi çıkarıldı.
19 ocak 1993: bayındırlık eski bakanları safa giray ve cengiz altınkaya yüce divan'da yargılanacak. tbmm genel kurulu, otoyol ihaleleri ve fiyat farkı kararnamesi nedeniyle devleti 10.6 trilyon lira zarara uğrattıkları iddiasıyla anap dönemi bayındırlık ve iskan eski bakanları safa giray ve cengiz altınkaya'nın yüce divan'a sevkedilmesini kararlaştırdı.
24 ocak 1993: gazeteci, yazar, hukukçu uğur mumcu, bugün 13.15 sıralarında otomobiline yerleştirilen bombanın patlaması sonucu öldü. ankara, gaziosmanpaşa karlı sokaktaki evinden bir hasta ziyaretine gitmek üzere çıkan uğur mumcu, otomobiline binip kontağı çevirdiği an büyük bir patlama oldu. uğur mumcu patlama sırasında hayatını kaybetti. son yazılarında 'islami terör' konusunu işleyen ve bu yüzden ölüm tehditleri alan uğur mumcu'nun öldürülmesi tüm yurtta büyük üzüntü ve tepki yarattı. olayı 'islami kurtuluş' ve 'islami büyük doğu akıncılar cephesi' adlarındaki örgütler üstlendi.
5 şubat 1993: maliye ve devlet eski bakanı, anap istanbul milletvekili adnan kahveci, gerede yakınlarında geçirdiği trafik kazasında eşi füsun kahveci'yle birlikte öldü, iki çocuğu ağır yaralandı. adnan kahveci, türkiye'nin en çok proje üreten politikacısı olarak tanınmıştı. esnafa yazar kasa projesi, toplu konut fonu projesi, ücretliye vergi iade projesi, altın sertifikası projesi, zorunlu tasarruf projesi, hep onun buluşlarıydı. kazada yaralanan iki çocuğundan aslıhan kahveci de 15 şubat'ta hayata gözlerini yumdu.
11 şubat 1993: koç ve sabancı gibi türkiye'nin en büyük iki grubunun da talip olduğu çukurova ve kepez elektrik'in kamu hisselerini uzan ailesi satın aldı. kamu ortaklığı idaresi'nden yapılan açıklamaya göre çukurova elektrik'teki yüzde 11.25 civarındaki kamu hissesi 81 milyon 96 bin 789 abd doları'na uzan ailesine ait rumeli elektrik şirketi'ne satıldı. yapılan anlaşmayla bu paranın 40 milyon 548 bin 935 doları peşin ödenecek. vadeye bağlanan borç miktarına ise yüzde 6.2 oranında faiz işletilecek. kepez elektrik'in de yüzde 25.39 hissesi 33 milyon 158 bin 988 dolara yine rumeli elektrik ve yatırım adlı şirkete satıldı. bu bedelin 16 milyon 579 bin 494 doları peşin ödenecek.
15 şubat 1993: istanbul ticaret odası meclisi eski başkanlarından ve halen meclis üyesi olan kemal yarar vefat etti.
17 şubat 1993: jandarma genel komutanı orgeneral eşref bitlis, ankara'dan diyarbakır'a gitmek üzere bindiği askeri uçağın, yeni mahallede düşmesi sonucu, yanındaki 3 subay ve bir astsubayla birlikte şehit oldu. genelkurmay başkanlığı'ndan daha sonra yapılan açıklamada uçağın motorlarında meydana gelen buzlanmadan düştüğü bildirildi.
20 şubat 1993: zonguldak ve bayburt'a bağımsız devletler topluluğu ülkeleriyle 'kıyı' ığdır'a da iran'la sınır ticareti yapma izni verildi.
1 mart 1993: ankara metro inşaatına ingiltere ve kanada'dan 617 milyon dolar (5 trilyon 707 milyar lira) kredi sağlandı. ankara anakent belediye başkanı murat karayalçın alınan bu krediyle metronun finansmanının büyük ölçüde sağlandığını açıkladı.
10 mart 1993: türk parasının kronikleşen değer kaybının sürmesi üzerine sonunda 500 bin liralık banknotlar da basıldı. 18 mart günü tedavüle çıkarılacak olan ve mor rengin hakim olduğu 500 bin liralıklar bugün basına tanıtıldı.
11 mart 1993: imf türkiye'ye çok kızdı. türk ekonomisini inceleyen ımf raporunda faiz ödemeleri, vergi geliri ve maaş ödemelerine ilişkin hedeflerin gerçekçi olmadığı belirtildi. ımf'ye göre vergi gelirlerinde diğer mali düzenlemelerde de geç kalındı ve türkiye büyük bir fırsatı kaçırdı.
18 mart 1993: 500 bin liralık banknotlar bugün tedavüle çıkarıldı. bu paranın, avrupa'nın en güvenilir parası olduğu, taklit edilmesinin, sahtesinin basılmasının imkânsız denecek kadar zor olduğu ifade edildi.
17 nisan 1993: türkiye cumhuriyeti'nin 8. cumhurbaşkanı ve eski başbakanlardan turgut özal rahatsızlanarak kaldırıldığı hacettepe hastanesi'nde saat 14.30'da hayata gözlerini yumdu. sabah saat 10.30 sıralarında spor yaparken fenalaşan özal, kalp krizine yenik düştü. özal'ın ölümü, yurtta ve dünyada büyük yankı ve üzüntü yarattı. 13 ekim 1927 tarihinde malatya'da doğan özal, itü'de mühendislik eğitimi görmüş, elektrik işleri etüd idaresinde çalışmış, odtü'de öğretim görevlisi olarak ders vermişti. 1967'de dpt müsteşarlığına atanan özal, 1971-73 yılları arasında dünya bankası'nda çalışmış, 24 ocak kararlarını alan demirel hükümetinde başbakanlık müsteşarı olarak görev yapmıştı. 12 eylül'den sonra demokrasiye geçiş döneminde anap'ı kuran özal, 1983 yılında yapılan seçimlerden sonra hükümeti kurmakla görevlendirilmiş, 1987 seçimlerinde de anap en fazla oyu alınca yine başbakan olmuştu. özal, cumhurbaşkanı kenan evren'in görev süresinin dolmasından sonra 31 ekim 1989'da tbmm tarafından cumhurbaşkanlığına seçildi. cumhurbaşkanlığı süresi yaklaşık 3.5 yıl süren özal öldüğünde 66 yaşındaydı. özal'ın ölümü üzerine 21 nisan'a kadar ulusal yas ilan edildi. trt yayınını değiştererek matem yayınına başladı. bu arada strasbourg'taki avrupa konseyi binası önündeki üye devletlerin bayrakları yarıya indirildi. abd başkanı bush, 'onu arayacağım' şeklinde açıklama yaparken ingiltere başbakanı john major, 'özal'ı özleyeceğiz' dedi.
20 nisan 1993: istanbul'da gelir vergisi rekortmeni matild manukyan oldu. genelev işletmecisi manukyan 8 milyar 369 milyon 437 bin lira vergi ödeyecek. onu inan kıraç 5 milyar 403 milyon 748 bin lirayla izliyor. üçüncü sırada ise 5 milyar 470 milyon 34 bin lirayla ibrahim bodur yeralıyor. sanatçılarda türkan şoray 680 milyon 105 bin, şener şen 434 milyon 174 bin, korhan abay 368 milyon 698 bin lira vergi ödeyecek.
22 nisan 1993: sekizinci cumhurbaşkanı özal, istanbul'da düzenlenen görkemli bir törenle topkapı'da anıtmezar yakınındaki bir alanda toprağa verildi.
22 nisan 1993: tgrt türkiye gazetesi radyo televizyon şirketi kuruldu.
28 nisan 1993: ümraniye'de büyük facia! çöpalanında, altında oluşan metangazın patlaması sonucu 200-300 metre kayan tonlarca çöp yığını önüne gelen evleri altına aldı. faciada 39 kişi öldü.
8 mayıs 1993: tbmm'de cumhurbaşkanlığı için yapılan oylamada, adaylardan hiçbiri seçilmek için yeterli oy alamadı.
16 mayıs 1993: dyp genel başkanı süleyman demirel, tbmm'de yapılan oylamada 431 üyeden 244'ünün oyuyla türkiye'nin 9. cumhurbaşkanlığı'na seçildi. oylamada, diğer adaylardan kamran inan 94, lütfü doğan 47, ismail cem 27 oy aldı. demirel konuşmasında herkesin cumhurbaşkanı olacağını söyledi ve tarafsızlık sözü verdi.
13 haziran 1993: dyp'de genel başkanlık yarışını tansu çiller kazandı. çiller, ilk turda 574 oy alınca 320 oy alan ismet sezgin ve 212 oy alan köksal toptan adaylıktan çekildi. çiller, ikinci tur oylamaya tek aday olarak katıldı ve 933 oyla dyp genel başkanlığı'na seçildi.
25 haziran 1993: türkiye'nin ilk kadın başbakanı olan prof. tansu çiller, cumhuriyetin 50. hükümetini kurdu. dyp-shp ortaklığıyla kurulan koalisyon hükümetinde, demirel hükümetinde yeralan 16 bakana yer verilmezken, shp lideri erdal inönü başbakan yardımcısı oldu.
26 haziran 1993: capitol alışveriş merkezi, istanbul altunizade'de açıldı.
2 temmuz 1993: sivas'ta pir sultan abdal şenlikleri sırasında, aşırı dinci bir grubun kundakladığı madımak oteli'nde çıkan yangın sonucu aralarında yazar asım bezirci, ozanlar hasret gültekin ve nesimi çimen'in de bulunduğu 37 kişi feci şekilde can verdi, aziz nesin güçlükle kurtulabildi. iddiaya göre olaylar aziz nesin'in yaptığı konuşmada, 'bin yıl önce yazılan kuran'a inanmıyorum, kuran devri bitmiştir' şeklindeki sözlerinin yerel basında büyütülerek yayınlanması üzerine çıktı. cuma namazından çıkan üç bin kişilik bir grup, 'aziz nesin'e ölüm' sloganları atarak şenliğe katılan sanatçıların kaldığı madımak oteli'ne doğru yürüyüşe geçti. bu arada çok sayıda araç tahrip edildi, çıkan kargaşa ve çatışmada 14'ü polis 60 kişi yaralandı. olaydan sonra sivas'ta sokağa çıkma yasağı ilan edildi. olayda ihmali görüldüğü iddiasıyla vali ahmet karabilgin ile emniyet müdürü doğukan öner bakanlar kurulu kararıyla görevlerinden alındı.
(bkz: sivas katliamı)
5 temmuz 1993: erzincan iline bağlı kemaliye ilçesinin başbağlar köyü teröristler tarafından saldırıya uğradı. akşam saatlerinde köye gelen 100 kilişik bir pkk grubu, köy meydanına topladıkları köylülere önce terör propagandası yapmış, ardından üzerlerine kurşun yağdırarak katletmişti. katliamda 29 kişi şehit edilirken, biri çocuk biri bayan 4 kişi de yakılan evlerde diri diri yanarak can verdi. katliamın ardından köyde yaklaşık 550 boş mermi kovanı bulundu.
(bkz: başbağlar katliamı)
9 temmuz 1993: sivas'ta madımak oteli yangınında ağır yaralanan şair-felsefeci metin altıok, tedavi edildiği gülhane askeri tıp akademisi'nde öldü. böylece facia kurbanlarının sayısı 36'dan 37'e yükseldi.
23 temmuz 1993: asgari ücret tespit komisyonu yeni asgari ücreti oybirliğiyle belirledi. asgari ücret geçen yıla göre yüzde 72.4'lük artışla 16 yaşından büyükler için net 1 milyon 563 bin 473 lira, 16 yaşından küçükler için ise 1 milyon 116 bin 900 lira olarak saptandı. bu yıl asgari ücretin tarım ve orman işçilerine de aynen uygulanacağı bildirildi.
30 temmuz 1993: merkez bankası başkanı rüştü saraçoğlu görevinden istifa etti. saraçoğlu'nun, başbakan tansu çiller'le, merkez bankası vakfı'nın harcamalarının incelemeye alınması konusunda anlaşmazlığa düşmesi nedeniyle istifa ettiği öne sürülüyor.
19 ağustos 1993: iski eski genel müdürü ergun göknel, 'görevini kötüye kullandığı, zimmetine para geçirdiği, evrakta sahtekarlık yaptığı ve yanlış beyanda bulunduğu' iddialarıyla tutuklandı. kamuoyuna iski skandalı adıyla geçen ve uzun süre meşgul eden olay, göknel'in ayrıldığı eşi nurdan erbuğ'un, onun boşanmak için kendisine 9 milyar lira verdiği yolundaki açıklamasıyla ülke gündemine girdi. bu iddialar üzerine görevden alınan göknel hakkında fatih cumhuriyet savcılığı'nca soruşturma açıldı. bu arada göknel'in, iski'nin olanaklarının shp'li bazı politikacılar tarafından kullanılmasına göz yumduğu da iddia edildi. soruşturma ilerledikçe olaya bazı işadamlarının da adları karıştı. nöbetçi sulh ceza mahkemesi'ne sevkedilen göknel, ilk sorgusundan sonra tutuklanarak cezaevine gönderildi.
26 ağustos 1993: rüştü saraçoğlu'nun istifasıyla boşalan merkez bankası başkanlığına bülent gültekin getirildi. boğaziçinde çiller'le birlikte ekonomi okuyan gültekin'i, özal 1986 yılında amerika'dan türkiye'ye çağırmış ve önemli görevler vermişti. ancak gültekin'in aynı zamanda abd vatandaşı olması, eleştirilere yolaçtı.
9 eylül 1993: atv kuruldu.
11 eylül 1993: erdal inönü'nün genel başkanlıktan çekilmesinden sonra shp'de başlayan başkanlık yarışını murat karayalçın kazandı.
15 eylül 1993: türkiye'nin basına açık ilk ihalesi, tekel genel müdürlüğü tarafından bugün gerçekleştirildi.
17 eylül 1993: istanbul büyükşehir belediyesi tarafından 150 milyarlık harcama ile gerçekleştirilen maçka'daki demokrasi parkı bugün açıldı.
21 ekim 1993: ptt'nin 't'sinin satışı anayasa mahkemesi'nce durduruldu. pttnin 't'sinin özelleştirilmesi aşamasında çıkarılan kanun hükmündeki kararnamenin iptal edilmesi istemiyle mümtaz soysal ve 92 arkadaşının anayasa mahkemesi'nde açtığı iptal davası sonuçlandı. mahkeme ilk önce 'yürütmenin durdurulması' yetkisinin olup olmadığını onayladı. 3'e karşı 8 oyla kabul edilen bu karar aynı zamanda bir 'içtihat kararı' niteliği kazanmış oldu. (yani anayasa mahkemesi herhangi bir konuda yürütmenin durdurulması kararı verebilir. bu yetkiyi daha önce anayasa mahkemesi hiç kullanmamıştı.) ikinci oylama ptt'nin 't'si konusunda yürütmenin durdurulmasının oylaması oldu ve bu da 5'e karşı 6 oyla kabul edildi. başkan özden yürütmenin durdurulması yönünde oy kullandı. üçüncü olarak kararnamenin iptali tartışıldı ve bire karşı 10 oyla iptaline karar verildi.
22 ekim 1993: tuğgeneral bahtiyar aydın, lice'yi basmak isteyen pkk'lı teröristlerle çarpışırken şehit oldu. roketatar ve ağır silahlarla ilçeye saldıran pkk ile güvenlik güçleri arasındaki çatışma sabaha kadar sürdü. bahtiyar aydın'ın şehit olduğu haberi tüm türkiye'de büyük üzüntü yarattı.
13 kasım 1993: istanbul'un içme suyu sorununu çözecek olan 'büyük melen projesi'nin finansmanında kullanılacak 1 milyar 50 milyon dolar tutarındaki kredinin 500 milyon dolarlık ilk dilimine ilişkin anlaşma tokyo'da imzalandı. projenin tamamlanmasıyla istanbul'a yılda 1 milyar 484 milyon metreküp su sağlanacak. (halen 590 milyon metreküp su veriliyor) kredi yedi yılı ödemesiz 25 yıl vadeli ve yıllık yüzde 3 faizli.
20 kasım 1993: dyp'nin 4. olağan büyük kongresinde tansu çiller yeniden dyp genel başkanlığı'na seçildi. çiller, 1134 delegeden 1045'inin oyunu aldı.
7 aralık 1993: dünyaca ünlü türk ressamı abidin dino paris'te 80 yaşındayken öldü. yazar, heykeltraş ve ressam olarak dünya çapında üne sahip olan abidin dino 1952 yılından beri paris'te yaşıyordu.
19 aralık 1993: 'kanal d' televizyonu bugün saat 11.00'de halka merhaba dedi. ilk canlı yayın programı 'süper pazar'ın sunuculuğunu cenk koray ve sibel turnagöl yaptı.
30 aralık 1993: dışişleri bakanlığı, çalışma bakanlığı ve cumhuriyet senatosu başkanlığı gibi çeşitli görevlerde bulunan ihsan sabri çağlayangil solunum yetmezliğinden öldü. ankara'da 85 yaşındayken ölen çağlayangil'in cenazesi istanbul zincirlikuyu mezarlığı'nda toprağa verildi. 1961 yılında ap'den politikaya atılan çağlayangil ürgüplü hükümetinde çalışma bakanlığı, demirel hükümetlerinde de dışişleri bakanlığı yapmış, 12 eylül ihtilalinden sonra siyasetten 5 yıl süreyle yasaklananlar listesinde yeralmıştı. çağlayangil, 1990 yılında politikadan çekilmişti.
kaynak : ekonominin derin geçmişi blogspot ...
9 ocak 1993: pamukbank'ın bir yıllık mevduatlara uyguladığı faiz oranını 7 puan birden artırarak yüzde 85'e çıkarması bankacılık sektörünü birbirine kattı. türkiye'nin en büyük özel bankası olan akbank'ın genel müdürü hamit belli, devletin mevduat faiz oranlarına üst sınır getirmesini istedi.
10 ocak 1993: abd'nin bu yıl türkiye'ye vereceği 200 milyon dolarlık hibenin 75 milyon dolarlık bölümünün kullanılmasıyla ilgili anlaşma imzalandı. - enka, rusya'da 200 milyon marklık 1385 konutluk çaykovski askeri konut, altyapı ve sosyal binalarla, krasnador kenti'ndeki 2400 konutluk ve 207 milyon marklık altyapı ve sosyal binalar inşaatını üstlendi. toplam 550 bin metrekare inşaat alanı içeren iki proje bir yıl içinde tamamlanacak.
11 ocak 1993: hükümetten, pamukbank faizine müdahale! 50 milyon liranın üzerindeki mevduatlara uyguladığı faizi yüzde 85'e çıkaran pamukbank, hükümetin talimatıyla faizi yüzde 81'e indirdi. hükümet geçen yıl da vdmk faizlerini yüzde 78'le sınırlandırmış, daha sonra ziraat bankası'nın belirlediği faiz oranlarını ikişer puan aşağı çektirmişti.
11 ocak 1993: istanbul polisi, lucky-s adlı panama bandıralı bir gemide 15 ton uyuşturucu ele geçirdi.
12 ocak 1993: sözleşmeli kamu personeline yılın ilk yarısı için yüzde 28.5 oranında zam yapılması kararlaştırıldı.
15 ocak 1993: hükümetin verdiği yüzde 18'lik zammı beğenmeyen memurlar istanbul'da sokağa döküldü ve bir günlük işi bırakma eylemi yaptı.
15 ocak 1993: bingöl ile diyarbakır'ın kulp ilçesi arasında bulunan pkk kampları havadan bombalandı. 150 pkk'lının öldüğü açıklandı.
18 ocak 1993: doğuda çığ faciası. bayburt merkez ilçeye bağlı üzengil köyü'nde 50 hane çağ altında kaldı. kurtarma ekiplerinin çalışmaları sonucu 15 kişi yaralı olarak kurtarıldı, ancak 53 kişinin cesedi çıkarıldı.
19 ocak 1993: bayındırlık eski bakanları safa giray ve cengiz altınkaya yüce divan'da yargılanacak. tbmm genel kurulu, otoyol ihaleleri ve fiyat farkı kararnamesi nedeniyle devleti 10.6 trilyon lira zarara uğrattıkları iddiasıyla anap dönemi bayındırlık ve iskan eski bakanları safa giray ve cengiz altınkaya'nın yüce divan'a sevkedilmesini kararlaştırdı.
24 ocak 1993: gazeteci, yazar, hukukçu uğur mumcu, bugün 13.15 sıralarında otomobiline yerleştirilen bombanın patlaması sonucu öldü. ankara, gaziosmanpaşa karlı sokaktaki evinden bir hasta ziyaretine gitmek üzere çıkan uğur mumcu, otomobiline binip kontağı çevirdiği an büyük bir patlama oldu. uğur mumcu patlama sırasında hayatını kaybetti. son yazılarında 'islami terör' konusunu işleyen ve bu yüzden ölüm tehditleri alan uğur mumcu'nun öldürülmesi tüm yurtta büyük üzüntü ve tepki yarattı. olayı 'islami kurtuluş' ve 'islami büyük doğu akıncılar cephesi' adlarındaki örgütler üstlendi.
5 şubat 1993: maliye ve devlet eski bakanı, anap istanbul milletvekili adnan kahveci, gerede yakınlarında geçirdiği trafik kazasında eşi füsun kahveci'yle birlikte öldü, iki çocuğu ağır yaralandı. adnan kahveci, türkiye'nin en çok proje üreten politikacısı olarak tanınmıştı. esnafa yazar kasa projesi, toplu konut fonu projesi, ücretliye vergi iade projesi, altın sertifikası projesi, zorunlu tasarruf projesi, hep onun buluşlarıydı. kazada yaralanan iki çocuğundan aslıhan kahveci de 15 şubat'ta hayata gözlerini yumdu.
11 şubat 1993: koç ve sabancı gibi türkiye'nin en büyük iki grubunun da talip olduğu çukurova ve kepez elektrik'in kamu hisselerini uzan ailesi satın aldı. kamu ortaklığı idaresi'nden yapılan açıklamaya göre çukurova elektrik'teki yüzde 11.25 civarındaki kamu hissesi 81 milyon 96 bin 789 abd doları'na uzan ailesine ait rumeli elektrik şirketi'ne satıldı. yapılan anlaşmayla bu paranın 40 milyon 548 bin 935 doları peşin ödenecek. vadeye bağlanan borç miktarına ise yüzde 6.2 oranında faiz işletilecek. kepez elektrik'in de yüzde 25.39 hissesi 33 milyon 158 bin 988 dolara yine rumeli elektrik ve yatırım adlı şirkete satıldı. bu bedelin 16 milyon 579 bin 494 doları peşin ödenecek.
15 şubat 1993: istanbul ticaret odası meclisi eski başkanlarından ve halen meclis üyesi olan kemal yarar vefat etti.
17 şubat 1993: jandarma genel komutanı orgeneral eşref bitlis, ankara'dan diyarbakır'a gitmek üzere bindiği askeri uçağın, yeni mahallede düşmesi sonucu, yanındaki 3 subay ve bir astsubayla birlikte şehit oldu. genelkurmay başkanlığı'ndan daha sonra yapılan açıklamada uçağın motorlarında meydana gelen buzlanmadan düştüğü bildirildi.
20 şubat 1993: zonguldak ve bayburt'a bağımsız devletler topluluğu ülkeleriyle 'kıyı' ığdır'a da iran'la sınır ticareti yapma izni verildi.
1 mart 1993: ankara metro inşaatına ingiltere ve kanada'dan 617 milyon dolar (5 trilyon 707 milyar lira) kredi sağlandı. ankara anakent belediye başkanı murat karayalçın alınan bu krediyle metronun finansmanının büyük ölçüde sağlandığını açıkladı.
10 mart 1993: türk parasının kronikleşen değer kaybının sürmesi üzerine sonunda 500 bin liralık banknotlar da basıldı. 18 mart günü tedavüle çıkarılacak olan ve mor rengin hakim olduğu 500 bin liralıklar bugün basına tanıtıldı.
11 mart 1993: imf türkiye'ye çok kızdı. türk ekonomisini inceleyen ımf raporunda faiz ödemeleri, vergi geliri ve maaş ödemelerine ilişkin hedeflerin gerçekçi olmadığı belirtildi. ımf'ye göre vergi gelirlerinde diğer mali düzenlemelerde de geç kalındı ve türkiye büyük bir fırsatı kaçırdı.
18 mart 1993: 500 bin liralık banknotlar bugün tedavüle çıkarıldı. bu paranın, avrupa'nın en güvenilir parası olduğu, taklit edilmesinin, sahtesinin basılmasının imkânsız denecek kadar zor olduğu ifade edildi.
17 nisan 1993: türkiye cumhuriyeti'nin 8. cumhurbaşkanı ve eski başbakanlardan turgut özal rahatsızlanarak kaldırıldığı hacettepe hastanesi'nde saat 14.30'da hayata gözlerini yumdu. sabah saat 10.30 sıralarında spor yaparken fenalaşan özal, kalp krizine yenik düştü. özal'ın ölümü, yurtta ve dünyada büyük yankı ve üzüntü yarattı. 13 ekim 1927 tarihinde malatya'da doğan özal, itü'de mühendislik eğitimi görmüş, elektrik işleri etüd idaresinde çalışmış, odtü'de öğretim görevlisi olarak ders vermişti. 1967'de dpt müsteşarlığına atanan özal, 1971-73 yılları arasında dünya bankası'nda çalışmış, 24 ocak kararlarını alan demirel hükümetinde başbakanlık müsteşarı olarak görev yapmıştı. 12 eylül'den sonra demokrasiye geçiş döneminde anap'ı kuran özal, 1983 yılında yapılan seçimlerden sonra hükümeti kurmakla görevlendirilmiş, 1987 seçimlerinde de anap en fazla oyu alınca yine başbakan olmuştu. özal, cumhurbaşkanı kenan evren'in görev süresinin dolmasından sonra 31 ekim 1989'da tbmm tarafından cumhurbaşkanlığına seçildi. cumhurbaşkanlığı süresi yaklaşık 3.5 yıl süren özal öldüğünde 66 yaşındaydı. özal'ın ölümü üzerine 21 nisan'a kadar ulusal yas ilan edildi. trt yayınını değiştererek matem yayınına başladı. bu arada strasbourg'taki avrupa konseyi binası önündeki üye devletlerin bayrakları yarıya indirildi. abd başkanı bush, 'onu arayacağım' şeklinde açıklama yaparken ingiltere başbakanı john major, 'özal'ı özleyeceğiz' dedi.
20 nisan 1993: istanbul'da gelir vergisi rekortmeni matild manukyan oldu. genelev işletmecisi manukyan 8 milyar 369 milyon 437 bin lira vergi ödeyecek. onu inan kıraç 5 milyar 403 milyon 748 bin lirayla izliyor. üçüncü sırada ise 5 milyar 470 milyon 34 bin lirayla ibrahim bodur yeralıyor. sanatçılarda türkan şoray 680 milyon 105 bin, şener şen 434 milyon 174 bin, korhan abay 368 milyon 698 bin lira vergi ödeyecek.
22 nisan 1993: sekizinci cumhurbaşkanı özal, istanbul'da düzenlenen görkemli bir törenle topkapı'da anıtmezar yakınındaki bir alanda toprağa verildi.
22 nisan 1993: tgrt türkiye gazetesi radyo televizyon şirketi kuruldu.
28 nisan 1993: ümraniye'de büyük facia! çöpalanında, altında oluşan metangazın patlaması sonucu 200-300 metre kayan tonlarca çöp yığını önüne gelen evleri altına aldı. faciada 39 kişi öldü.
8 mayıs 1993: tbmm'de cumhurbaşkanlığı için yapılan oylamada, adaylardan hiçbiri seçilmek için yeterli oy alamadı.
16 mayıs 1993: dyp genel başkanı süleyman demirel, tbmm'de yapılan oylamada 431 üyeden 244'ünün oyuyla türkiye'nin 9. cumhurbaşkanlığı'na seçildi. oylamada, diğer adaylardan kamran inan 94, lütfü doğan 47, ismail cem 27 oy aldı. demirel konuşmasında herkesin cumhurbaşkanı olacağını söyledi ve tarafsızlık sözü verdi.
13 haziran 1993: dyp'de genel başkanlık yarışını tansu çiller kazandı. çiller, ilk turda 574 oy alınca 320 oy alan ismet sezgin ve 212 oy alan köksal toptan adaylıktan çekildi. çiller, ikinci tur oylamaya tek aday olarak katıldı ve 933 oyla dyp genel başkanlığı'na seçildi.
25 haziran 1993: türkiye'nin ilk kadın başbakanı olan prof. tansu çiller, cumhuriyetin 50. hükümetini kurdu. dyp-shp ortaklığıyla kurulan koalisyon hükümetinde, demirel hükümetinde yeralan 16 bakana yer verilmezken, shp lideri erdal inönü başbakan yardımcısı oldu.
26 haziran 1993: capitol alışveriş merkezi, istanbul altunizade'de açıldı.
2 temmuz 1993: sivas'ta pir sultan abdal şenlikleri sırasında, aşırı dinci bir grubun kundakladığı madımak oteli'nde çıkan yangın sonucu aralarında yazar asım bezirci, ozanlar hasret gültekin ve nesimi çimen'in de bulunduğu 37 kişi feci şekilde can verdi, aziz nesin güçlükle kurtulabildi. iddiaya göre olaylar aziz nesin'in yaptığı konuşmada, 'bin yıl önce yazılan kuran'a inanmıyorum, kuran devri bitmiştir' şeklindeki sözlerinin yerel basında büyütülerek yayınlanması üzerine çıktı. cuma namazından çıkan üç bin kişilik bir grup, 'aziz nesin'e ölüm' sloganları atarak şenliğe katılan sanatçıların kaldığı madımak oteli'ne doğru yürüyüşe geçti. bu arada çok sayıda araç tahrip edildi, çıkan kargaşa ve çatışmada 14'ü polis 60 kişi yaralandı. olaydan sonra sivas'ta sokağa çıkma yasağı ilan edildi. olayda ihmali görüldüğü iddiasıyla vali ahmet karabilgin ile emniyet müdürü doğukan öner bakanlar kurulu kararıyla görevlerinden alındı.
(bkz: sivas katliamı)
5 temmuz 1993: erzincan iline bağlı kemaliye ilçesinin başbağlar köyü teröristler tarafından saldırıya uğradı. akşam saatlerinde köye gelen 100 kilişik bir pkk grubu, köy meydanına topladıkları köylülere önce terör propagandası yapmış, ardından üzerlerine kurşun yağdırarak katletmişti. katliamda 29 kişi şehit edilirken, biri çocuk biri bayan 4 kişi de yakılan evlerde diri diri yanarak can verdi. katliamın ardından köyde yaklaşık 550 boş mermi kovanı bulundu.
(bkz: başbağlar katliamı)
9 temmuz 1993: sivas'ta madımak oteli yangınında ağır yaralanan şair-felsefeci metin altıok, tedavi edildiği gülhane askeri tıp akademisi'nde öldü. böylece facia kurbanlarının sayısı 36'dan 37'e yükseldi.
23 temmuz 1993: asgari ücret tespit komisyonu yeni asgari ücreti oybirliğiyle belirledi. asgari ücret geçen yıla göre yüzde 72.4'lük artışla 16 yaşından büyükler için net 1 milyon 563 bin 473 lira, 16 yaşından küçükler için ise 1 milyon 116 bin 900 lira olarak saptandı. bu yıl asgari ücretin tarım ve orman işçilerine de aynen uygulanacağı bildirildi.
30 temmuz 1993: merkez bankası başkanı rüştü saraçoğlu görevinden istifa etti. saraçoğlu'nun, başbakan tansu çiller'le, merkez bankası vakfı'nın harcamalarının incelemeye alınması konusunda anlaşmazlığa düşmesi nedeniyle istifa ettiği öne sürülüyor.
19 ağustos 1993: iski eski genel müdürü ergun göknel, 'görevini kötüye kullandığı, zimmetine para geçirdiği, evrakta sahtekarlık yaptığı ve yanlış beyanda bulunduğu' iddialarıyla tutuklandı. kamuoyuna iski skandalı adıyla geçen ve uzun süre meşgul eden olay, göknel'in ayrıldığı eşi nurdan erbuğ'un, onun boşanmak için kendisine 9 milyar lira verdiği yolundaki açıklamasıyla ülke gündemine girdi. bu iddialar üzerine görevden alınan göknel hakkında fatih cumhuriyet savcılığı'nca soruşturma açıldı. bu arada göknel'in, iski'nin olanaklarının shp'li bazı politikacılar tarafından kullanılmasına göz yumduğu da iddia edildi. soruşturma ilerledikçe olaya bazı işadamlarının da adları karıştı. nöbetçi sulh ceza mahkemesi'ne sevkedilen göknel, ilk sorgusundan sonra tutuklanarak cezaevine gönderildi.
26 ağustos 1993: rüştü saraçoğlu'nun istifasıyla boşalan merkez bankası başkanlığına bülent gültekin getirildi. boğaziçinde çiller'le birlikte ekonomi okuyan gültekin'i, özal 1986 yılında amerika'dan türkiye'ye çağırmış ve önemli görevler vermişti. ancak gültekin'in aynı zamanda abd vatandaşı olması, eleştirilere yolaçtı.
9 eylül 1993: atv kuruldu.
11 eylül 1993: erdal inönü'nün genel başkanlıktan çekilmesinden sonra shp'de başlayan başkanlık yarışını murat karayalçın kazandı.
15 eylül 1993: türkiye'nin basına açık ilk ihalesi, tekel genel müdürlüğü tarafından bugün gerçekleştirildi.
17 eylül 1993: istanbul büyükşehir belediyesi tarafından 150 milyarlık harcama ile gerçekleştirilen maçka'daki demokrasi parkı bugün açıldı.
21 ekim 1993: ptt'nin 't'sinin satışı anayasa mahkemesi'nce durduruldu. pttnin 't'sinin özelleştirilmesi aşamasında çıkarılan kanun hükmündeki kararnamenin iptal edilmesi istemiyle mümtaz soysal ve 92 arkadaşının anayasa mahkemesi'nde açtığı iptal davası sonuçlandı. mahkeme ilk önce 'yürütmenin durdurulması' yetkisinin olup olmadığını onayladı. 3'e karşı 8 oyla kabul edilen bu karar aynı zamanda bir 'içtihat kararı' niteliği kazanmış oldu. (yani anayasa mahkemesi herhangi bir konuda yürütmenin durdurulması kararı verebilir. bu yetkiyi daha önce anayasa mahkemesi hiç kullanmamıştı.) ikinci oylama ptt'nin 't'si konusunda yürütmenin durdurulmasının oylaması oldu ve bu da 5'e karşı 6 oyla kabul edildi. başkan özden yürütmenin durdurulması yönünde oy kullandı. üçüncü olarak kararnamenin iptali tartışıldı ve bire karşı 10 oyla iptaline karar verildi.
22 ekim 1993: tuğgeneral bahtiyar aydın, lice'yi basmak isteyen pkk'lı teröristlerle çarpışırken şehit oldu. roketatar ve ağır silahlarla ilçeye saldıran pkk ile güvenlik güçleri arasındaki çatışma sabaha kadar sürdü. bahtiyar aydın'ın şehit olduğu haberi tüm türkiye'de büyük üzüntü yarattı.
13 kasım 1993: istanbul'un içme suyu sorununu çözecek olan 'büyük melen projesi'nin finansmanında kullanılacak 1 milyar 50 milyon dolar tutarındaki kredinin 500 milyon dolarlık ilk dilimine ilişkin anlaşma tokyo'da imzalandı. projenin tamamlanmasıyla istanbul'a yılda 1 milyar 484 milyon metreküp su sağlanacak. (halen 590 milyon metreküp su veriliyor) kredi yedi yılı ödemesiz 25 yıl vadeli ve yıllık yüzde 3 faizli.
20 kasım 1993: dyp'nin 4. olağan büyük kongresinde tansu çiller yeniden dyp genel başkanlığı'na seçildi. çiller, 1134 delegeden 1045'inin oyunu aldı.
7 aralık 1993: dünyaca ünlü türk ressamı abidin dino paris'te 80 yaşındayken öldü. yazar, heykeltraş ve ressam olarak dünya çapında üne sahip olan abidin dino 1952 yılından beri paris'te yaşıyordu.
19 aralık 1993: 'kanal d' televizyonu bugün saat 11.00'de halka merhaba dedi. ilk canlı yayın programı 'süper pazar'ın sunuculuğunu cenk koray ve sibel turnagöl yaptı.
30 aralık 1993: dışişleri bakanlığı, çalışma bakanlığı ve cumhuriyet senatosu başkanlığı gibi çeşitli görevlerde bulunan ihsan sabri çağlayangil solunum yetmezliğinden öldü. ankara'da 85 yaşındayken ölen çağlayangil'in cenazesi istanbul zincirlikuyu mezarlığı'nda toprağa verildi. 1961 yılında ap'den politikaya atılan çağlayangil ürgüplü hükümetinde çalışma bakanlığı, demirel hükümetlerinde de dışişleri bakanlığı yapmış, 12 eylül ihtilalinden sonra siyasetten 5 yıl süreyle yasaklananlar listesinde yeralmıştı. çağlayangil, 1990 yılında politikadan çekilmişti.
kaynak : ekonominin derin geçmişi blogspot ...
