beş yıldız hareketi

(bkz: movimento 5 stelle)

i̇talyan bağımsız siyasetinin sembolü olan hareket. herhangi bir parti hüviyetinden ziyade başta dijital platformlar olmak üzere farklı örgütlenme kanallarını kullanarak, 2013 yılında parlamentoda 58 sandalye kazanmış, 2016 yerel seçimlerinde torino ve roma belediyelerinin yönetimlerini kadın adaylarının hakimiyetine geçirmiş, 2018 genel seçimlerinde yüzde 33 lük bir oy oranına ulaşarak, sürdürülebilir bağımsız siyasetin aslında pek de mümkün olduğunu göstermişlerdir. yükselişleri de tam da kirli siyasetten bıkmış halkın örgütlenme motivasyonuna denk gelir.

2009 yılında merkez siyasete ve parti sistemine muhalif gibi görünerek ortaya çıkmış siyasi hareket. i̇lk zamanlar güya liberallerdi. sonra sağ popülist yönleri ağır basmaya başladı. 2018 seçimlerinde birinci parti oldular. 2022 seçimlerinde ise oyları yüzde büyük oranda düştü ve yüzde 15 e gerilediler. en önemli özellikleri ab karşıtı ve çevreci takılmaları.

mevcut politik sistemin tıkandığı ve insanların farklı bir oluşum aradığı bir dönemde ortaya çıkan hareket eski partilerin fazla kaşarlanmasından dolayı ilgi çekti. ancak zamanla beş yıldız hareketinin göründüğü gibi olmadığı anlaşıldı. parti içindeki çekişmeler, klasik politikaların değirmenine su taşınması gibi sebeplerle parti ivmesini kaybetti.

türkiyede böyle bir hareket çıkar mı veya çıkarsa büyür mü? sanmıyorum. türkiyede politik sistem böyle bir harekete ve toplumu yönlendirmesine izin vermez. i̇kincisi türkiyede seçmenler uzun süredir aynı partilere oy verseler de, partilerinden çok memnunlar. bir kısım kitle haricinde yeni bir hareket arayışı, yeni bir harekete yönelme isteği gibi unsurlar pek ortada görünmüyor. yani seçmenler kendi toplumsal katmanlarına göre birer partiye aidiyet hissediyorlar ve bunu bırakacak gibi gözükmüyorlar.

dolayısıyla beş yıldız hareketi tarzı bir oluşum türkiyede marjinal kalır ve seçmen toplayamaz. mevcut partiler ve onların içinden çıkan partiler aynen yola devam ederler.