deepl

şu an, bir çok otoritenin ve standart internet kullanıcısının onayladığı üzere, "en iyi" çeviri hizmetidir. (bu en iyi kısmını açacağım)

türkçe-ingilizce için örneğin, senelerdir, "ben var gezmek sultanahmet, taksiciler çok yardım etmek, kebap sevmek" şeklinde çevirip duran google translate amcadan 20 gömlek üstün diyebilirim. bizim dilde bariz iyi.

www.deepl.com

normalde tek seferinde 3000 karakter, üyelik oluşturursanız 5000 karakter desteği veriyor. pro sürüm ise sınırsız kelime ve 10 makele çeviri desteği var aylık.. sorun şu ki, aylardır pro sürüm satın alamıyorsunuz türkiye"den. çünkü henüz destek vermiyorlar bize resmi olarak. kredi kartı kullanamıyoruz.

---------------------spoiler---------------------
bundan sonrasını durumu olmayan okumayabilir. kendi kendime takılacağım.
----------------------spoiler---------------

son 3-4 gündür, chapgpt olayı neymiş diye denemeler yaparken, yine dönüp dolaşıp şu natural language processing konusuna geldim. dil modelleme, senelerdir "tıbbın" henüz çare bulamadığı konulardan birisi, malumunuz. adamlara hak vermekle beraber, google"ı hep eleştirmişimdir. çeviri olarak son kullanıcıya yansıyan ve temeli npl olan alanda, ellerinde dünyanın tüm imkanları olmasına rağmen, geride kalmışlardır. google, türkçe-ingilizceyi bile son 2-3 yıldır en azından okunacak düzeyde çeviriyor. önceden hepten rezaletti. ve sonunda evrimin doğası gereği zayıfı yemeye başladılar. deepl adlı şirket geldi, microsoft-google başta olmak üzere ellerine verdi en sonunda. gittikçe de büyüyorlar. (bilimi ellerine verdi yanlış anlamayın. bari şu giriyi argosuz yazsam süper olur)

evet, bir dildeki tüm dizilimleri, olasılıkları hesaplamak, bir makineye, buna göre tepkiler ve aksiyonlar öğretmek dünyanın en zor işlerinden biridir galiba. eskisi gibi sadece alay edip bırakmıyorum. olasılıkları düşününce bile adam haklı beyler diyorsunuz. zor, çok zor. yine de şu nokta mantıksız geliyordu...

- google"a kıyasla, şendana aile kasabı kıvamındaki deepl diye küçük bir şirket, nasıl oluyor da gelip sektördeki herkesin onayını alacak kadar iyi çeviriler sunabiliyor?

- ya da bir chatgpt, nasıl oluyor da, son kullanıcı açısından bakınca, tarzancadan hallice google translate"i unutturuyor? bu soruların da yanıtına yaklaştım sanırım, biraz daha araştırma yapınca. uluslararası tepkilere baktığımda, şöyle yorumlar gördüm..

- google translate benim için zirvedir, en iyisidir (ispanyolca-almanca örneğin)
- misrosoft"u tek geçerim (çince to ingizlice)
- deepl derim ve susarım. (tr-eng)

gibi gibi.

google, çok fazla dil ile haşır neşir. muhtemelen binlerce çalışan, yıllardır algoritma deneme manyağı oldu. kimi dillerde çok iyi olduklarını söylüyor insanlar 2023 yılında bile.. kimisinde chatgpt varken yemişim çeviri sitelerini diyenler olmuş, kimi yorumcular da, bilmem ne konulu teknik çevirilerinde şu hizmet daha iyi yazmış. deepl şu an sadece 15-20 dile odaklanmış durumda ama kesinlikle büyüklerle rekabetin dibine vuracak kadar iyiler. demek ki aslında çare var ama henüz insanlık onu bulamadı. diğerleri ise, dünyadaki tüm dilleri inceliyor senelerdir.

henüz, standart hale gelmiş bir çözüm yok demek oluyor tüm bunlar benim kot kafama göre. yani, evrensel kabul gören ortak bir birleşim noktası yok. ne çıkarsa bahtımıza olarak gideceğiz gibi bu hususta uzun yıllar daha.

"şu çeviri sitesi, kesinlikle en iyidir" cümlesini hiçbiri için kuramıyormuşuz. yanıt buna yakın bişey gibi görünüyor. gerisi, şirketlerin kendi arasındaki rekabeti, reklam cümleleri işte. "en iyi banka biziz, çünkü insana değer veriyoruz" belirsizliğinde reklam cümleleri. bilimsel ve evrensel kabul gören bir en iyi var demek için hala erken maalesef.

kişisel bir örnek de vereyim son olarak..

fransız bir müşterim ile mailleşirken iletişim şeklim, deepl üzerinden ingilizce bir metni, fransızcaya çevirip adama yollamakla oluyor. tabi, metin karışık hale geldikçe, yine aynı siteyi tr-eng çeviri için de kullanıyorum, yalan yok. tüm dizileri altyazısız izleyen ve simultane çeviri yapacak kadar güzel konuşan ekşi sözlük yazarları gibi sallamış olmayalım şimdi amk. türkçe"de sık kullandığımız ama ingilizce bir anlamı olmayan bazı deyimler için de tureng ile destek aldığım oluyor zaman zaman.

neyse efenim, adamı kobay yaptım 3 gündür, aynı metnin çeviri kombinasyonlarını yolluyorum farklı yerlerden..hangisi iyi diye soruyorum. (bu fransızların ortak olayı da, ingilizce bilmemesi ayrıca galiba. bizdeki gibi bilen yok. avrupa o konuda katıdır. mecburen fransızca yollayınca anlıyor adam daha net.)

- metni chatgpt ingilizceden fransızcaya çevirince, chatgpt süper dedi, deepl çevirisine göre. mükemmel dedi hatta. başka bir metin için, iyi değil bu uydurma olmuş dedi ama.
- google translate ile çevirince her halükarda bok gibi dedi.
- metni, chatgpt ile türkçe"den direkt olarak fransızcaya çevirince, az önce mükemmel dediğine "eh işte anlaşılır ama doğal değil" dedi.
- metni önce chatgpt ile ingilizce yapıp, sonra deepl ile o ingilizce olanı fransızca yapınca "aa süper" dedi. bir başkasında, türkçe"den direkt deepl yapınca da aynı tepkiyi verdi ama.

yani standartasyon yok. başta dediğim noktaya buradan vardım.

şimdi bi de, bu konulara yaklaşırken "vay beeaaa, adamlar marsa gidiyor biz daha emekli kuyruğu vaaağğmaoim" şeklinde bakan kardeşlerimiz var ya hani.. eleştirisel bakışı bu ve aydın olduğunu söyleyen..

- chatgpt, dünyayı ele geçirmeyi düşünüyor musun canım? şeklinde sorular soran.

bu dünyayı ele geçirme işi öyle olmuyor beyler bence. sakin olalım. natural language processing konusunda harika gelişmeler oluyor, orası doğru. umut verici. rekabet ve firmalar kızıştıkça da kalite artacaktır, bu da süper. google şu an bir kaç kişinin kellesini bile almıştır belki hatta "sizin yapacağınız işi sikeyim, maskara ettiniz bizi" diyerek.

yalnız şu hali ile, yukarıda örneklediğim üzere o kadar random bir düzen var ki, muamma öyle çok ki... chatgpt dünyayı ele geçirmeden önce kapalıçarşı"ya sokup, isa"nın yüzünü sürdüğü taş diye çakıl taşı iteleyip donsuz bırakabilirler. şu an çok belirsiz her şey. düşünmeye odaklanamadı daha ai.

npl " de en üst düzeyde olsa dahi, "bu laflar boy boy seni siken purge me kovboy" dediğim anda "bundan sonra patron sensin, dünyayı birlikte ele geçirelim" diyebilir.

ikna ediliyor (bkz: ikna) bunda ciddiyim. ikna edilmesi çok kolay.

tabi yine de her şey gelişiyor, ilerliyor. bu güzel. keşke 200 yıl sonra doğsaydım.