insan, makine, malzeme, hammadde, işgücü ve para gibi kavramların en verimli şekilde kullanılmasını sağlayarak işletmelerin performansını artıran "endüstri mühendisliği"yle ilgili eğitimin verildiği bölüm.
bölüm mezunları endüstri mühendisi ünvanını alırlar ve hemen hemen her sektörde çalışabilme özelliği ve aynı sektörlerin endüstri mühendislerine olan mutlak ihtiyaçları onları ayrıcalıklı kılar.
her bölümden bir iki ders alınarak oluşturulan program çerçevesinde öğretim veren bölüm.
okumaktan mutluluk duydugum ve kısmetse bu yıl mezun olacagım mühendislik çeşidi
kesinlikle saygı duyduğum, özellikle verim yönünden yaptıkları çalışmaların sonucu çok somut olan bölüm.
ama sevemiyorum kendisini, bence lisans için uygun değil gibi. sanki master'da dal seçimi falan olarak yapılırsa daha iyi olur.
her mühendisin az çok sahip olması gereken bir nosyonun dört yıllık lisans programı haline getirilmişi.
modern üretim mantığıyla beraber endüstri mühendisliği çok değerli bir yere sahip olsa da görünen o ki türkiye'de insanlar bu uzmanlık dalını biraz olsun götünden anladıkları için olması gereken pozisyona getirememişlerdir. üretimde ana rol oynayan mühendislik dallarının verimini arttırıcı faaliyetleri bu mühendislerle eksiksiz bir koordinasyon içinde gerçekleştirmesi gerekirken kimi endüstri mühendislerinin doğrudan süreçlere burnunu sokmaya çalıştığı, araç olması gerekirken amaç olma gayretinde bulunduğu görülmemiş durumlar değildir.
şahsi fikrim, endüstri mühendislerinin potansiyellerinin tümünü kullanmadıkları, halihazırda çalışma hayatlarında işletmelerinin hizmetine sundukları bilgi yüzdelerinin büyük oranda diğer mühendislik dallarına mensup kişilerin de haiz olmaları gereken yöntemlerden ibaret olduğudur.
endüstri mühendisliğini işletmelerine layıkıyle uygulayan varsa onları tenzih etmek gerekir ama bilhassa iş hayatına henüz atılmamış endüstri mühendisi adaylarının çoğunun benimsemek istedikleri motto maalesef "biz yöneticiyiz, kravatı takıp masa başında otururuz" şeklindedir.
hala üniversite birinci sınıf tavrıyla endüstri mühendisliğini tanımlarken "light mühendislik" veya "hardcore işletme" cümlelerini kullananlar da yok değildir. eğer endüstri mühendisi olmaya desturlanmış biri bu lafı ediyorsa ricam odur ki yarın gidip okulunu bıraksın, dağda sürü verimiyle uğraşsın, mera etüdü yapsın.
endüstri mühendisi eğer bir yerlere gelmek arzusundaysa rahatlığı bir kenara bırakıp üretim prosesinin ana mimarı olan mühendislerin yaptığı işi incelemeli, en azından bu süreçlerin okur yazarı olmalıdır.
endüstri mühendisi, "mühendislik" ünvanını unutup, sade bir işletmeci, bir ekonomist edasıyla, salt para pul derdiyle mühendislik süreçlerini kuşa çevirmeye niyetlenir, bu niyetini de diğer ana dallardaki mühendislerle yarışamayacak kadar düşük bir bilgi seviyesiyle hayata geçirmeye çalışırsa çalıştığı işletmede olsa olsa öğle yemeklerinin makara konusu olabilir. bu açıdan endüstri mühendisinin işi zordur. bildiğim kadarıyla akademik hayatta verilen mühendislik bilgisi çok temel düzeyde kalmakta, endüstri mühendisinin önüneyse verimini arttıracağı mühendislik çalışmalarıyla ilgili edinmesi gereken sağlam bir bilgi yumağı yığılmaktadır.
eğer bu seviyeye kendini getirmeye üşeniyorsa, endüstri mühendisinin karizması ve işe yararlığı kapı komşusu hayriye teyze'nin övgülerine, kız isteme ritüellerine konu olmaktan öteye gidemez, iş hayatında ön muhasebe elemanından pek bir farkı olmaz.
mühendislik mesleğinin kişiliğine kavuşması ve belli standartlara uyması 19. yüzyılda gerçekleşmiş olmakla birlikte mühendislik faaliyetleri medeniyetle hemen hemen aynı yaştadır.hatta medeniyet tarihi ile mühendislik tarihinin aynı olduğu bile söylenebilir.bir önceki kesimde genel çizgileriyle açıklanan meslek olabilmenin koşulları gözönüne alındığında, ilk mühendislik mesleğinin makina mühendisliği olduğu görülmektedir. bunun tarihi ise, amerika makina mühendisleri odasının kuruluş tarihi olan 1880 dir. bunu izleyen meslek kuruluşları ise, 1884 te elektrik mühendisliği ve 1908'de kimya mühendisliği olmuştur. amerika endüstri mühendisleri odasının kuruluşu ise 1948'de gerçekleşmiştir.
mühendisliğin öngörülen niteliklere sahip bir meslek olarak geçmişi yüzyıldan fazla olmakla birlikte, mühendislik faaliyetlerinin çok daha uzun bir geçmişe sahip olduğu inkar edilmesi mümkün olmayan bir gerçektir.bunu en belirgin kanıtlarını eski mısır'da görmek mümkündür.eski mısır'daki sulama kanalları i̇nşaat mühendisliğinin en ilginç örnekleri sergilemektedir.bunun yanısıra tasarım,projeleme,örgütleme ve proje kontrolu açılarından, manivela dışında hiçbir mekanik aracın bulunmadığı bir ortamda yapılan pramitlerin inşaatları tüm zamanların en iyi mühendislik çalışmaları olarak görülmektedir.her biri 2.5 ton ağırlığındaki 2 300 000 bloktan oluşan bir pramitin bugünün olanakları ile yapılması bile oldulça zor bir iştir.bu olayları izleyen yıllarda ve çağlarda, insanların ve toplumların yaşam savaşı içinde bilim ve onun çeşitli konulardaki uygulamarı olan mühendislikte artan bir hızda gelişmeler olmuştur.
19. yüzyılda bilim ve mühendislikteki gelişmelerin yanısıra buhar gücünden de yararlanmanın sonucunda 1. endüstri devrimi gerçekleşmiştir.endüstri devriminin oluşumu ile birlikte planlama, örgütleme ve yönlendirmesi daha zor olan ve yönetimi için özel beceriler gerektiren üretim sistemleri geliştirilmeye başlanmıştır.bu üretim sistemleri eskiye göre oldukça karmaşıklaşmıştır.endüstri devrimi öncesi yakın kişisel denetimle gerçekleştirilen özellikle planlama ve örgütlendirme işlevlerindeki yetersizlik sistemlerin karmaşıklaşmasıyla daha da artmıştır.böyle insan, makina, malzeme ve paradan oluşan sistemlerin tasarım, geliştirme ve kuruluşuyla ilgilenecek ve özellikle sistemin insan boyutunada önem verecek bir mühendislik dalına gereksinim duyulmaya başlanmıştır. bu gereksinim sonucunda endüstri mühendisliği konusunda çalışmalara başlanmıştır.
bu tarihçeden sonra dünyada yapılan genel tanımlamaların bir karmasını yapcak olursak:
temel amacı, etkinliği ve verimliliği artırmak olan endüstri mühendisliğinin başlıca konuları olarak; verimlilik analizi, değerlendirmesi ve yönetimi, işbilim ve iş etüdü, iş yeri düzenleme, iş güvenliği, yatırım analizi ve planlaması, kuruluş yeri seçimi, finansman yönetimi, mühendislik ekonomisi, karlılık analizleri, üretim planlama ve kontrol, satış tahminleri, malzeme yönetimi, lojistik ve stok kontrol, kalite kontrol ve güvenilirlik, standardizasyon, değer analizi, maliyet düşürme, araştırma ve geliştirme yönetimi, teknoloji transferi, bilgisayar destekli tasarım, imalat ve planlama, grup teknolojisi, esnek imalat sistemleri, yapay zeka ve uzman sistemler, bakım planlaması ve kontrolü, stratejik planlama, yönetim ve organizasyonel planlama, insan gücü planlama, iş değerlendirme ve ücret yönetimi, proje yönetimi vb. sayılabilir.
sonuç olarak,endüstri mühendisliği çok çeşitli, geniş bir hizmet alanına yayılmış, insanları, bilgiyi, meteryalleri, malzemeyi, enerjiyi, işlemleri integre ederek, bu karışımı en iyi bir şekilde kullanıp,sistemlerin performansını optimum düzeye indiren, şirketlerin veya herhangi bir organizasyonun ilerleme kaydedebilmesi için en büyük potansiyele sahip mühendislik dalıdır.
okumakdan zevk aldığım ancak bi hayli zor olan bölüm. eğer iyi eğitim alırsanız ve kendinizi çok iyi geliştirirseniz ücreti kabarık işlerin kapıda beklediği tersi durumda hiç bir işe yaramayacagınız bölüm.
diğer mühendislik dallarında okuyanların acayip kıskandıkları bölüm.ben değil iu endüstri mühendisliği bölüm başkanı bugunkü endüstri mühendisliğine giriş dersinde söyledi.şöyleki;
endüstri mühendisleri:
-ukaladırlar(çünkü bir çok konuda bilgi sahibidirler. az ama öz olan makine bilgisiyle makine mühendisine akıl verebilir. hakkıdır!)
-sosyaldirler.
-en çok parayı onlar kazanır
-çalışma alanları çok geniştir
-...
dedikten sonra da "ee bizi kıskanmasınlar da kimi kıskansınlar canım!" şeklinde ifade etmiştir kendisi!
ayrıca bir dergide de endüstri mühendisliğiyle ilgili şöyle yazıyordu:
"tıpın en üst seviyesi beyin cerrahisidir. endüstri mühendisleri de mühendisliğin beyin cerrahlarıdır."
birçok mesleğin harmanlanıp yeni bir meslek ortaya çıkarılma çabası sonucunda oluşmuştur sanıyoruz. azıcık iktisat, azıcık işletme, çok azıcık matematik ve birazcık da mühendislik sosuyla servis edilen; ne idüğü belli olmayan, olmasa da olur dedirten bölüm olmaktadır. programı, elektrik-elektronik ve bilgisayar mühendisliği gibi mühendislik dallarına kıyasla kat kat kolay olduğundan, genellikle öss'de hayvani düzeyde puan alan kızlar tarafından tercih edilmektedir.
net bir tavrı olmayan mühendislik.
ilk çıktığında şukela seviyesine ilgi gören, adeta kapışılan ve ellerine bir ton para tutuşturulan insanlardı. bunu gören genç arkadaşlarımız '' abi elektronikçi bilgisayarcı olma, endüstrici ol, hem az kasarsın hem daha fazla kazanırsın'' sloganları ile yüksek puanlı arkadaşlarımız bu bölümlere adeta yığıldı. bu olanlar 1980 lerin sanayileşen(!) ülkesi türkiyede inşaat ve kimya mühendisliklerinin tavan yapmasına benziyor sanki.
dünyada sadece abd ve türkiye'de diplomada ismi geçen bu mühendislik ''dalı'' diğer ülkelerde ana eğitimi alan mühendislerin verimlilik ve optimize üzerine biraz daha eğitim almaları ile yürütülüyor. türkiyede 1990 lara kadar kimse verimi düşünmediğinden ve bu yönde kendini geliştiren mühendisler olmadığından türkiyeye 90larda adeta zerk edildi. bu bölümler önceden varken bir anda kıymete bindi.
bir örnek vermek gerekir ki, yazı subjektif algılanmasın. odtü endüstri mühendisliği bölümü başkanının, (bir seminerde diyelim) '' türkiyede çok endüstri mühendisliği bölümü var, bu kadar endüstri mühendisine ihtiyaç yok'' sözünü birebir kulaklarımla işitmem, beni derin düşüncelere itmişti. orada oturan birinin bunu söylemesi altında birşeyler yatıyor sanırım.
deneyimsiz bir mühendisin piyasaya girip tutunması yüksek bir ihtimalken ''sıfır'' diyebileceğimiz endüstri mühendisinin piyasada tutunma şansı yoktur. kendini geliştir mottosu bu mühendislier için adeta bir yaşam kodudur, bir an kendilerini geliştirmeyi keserlerse tırmandıkarı yerden adeta itilirler. ayrıca en yobaz ve katı tutumla bu insanlara firmaların ''beni kara geçir'' demeleri, diken üzerinde her gün yatmalarına sebep olabilir ,ve diğer mühendislere göre daha stresli bir ortama girmelerine sebep olabilir. bir firmanın x kolunda bir sürelik çip işleyemeyen elektronik mühendisi belki affedilebilir, ama yaptığı optimizasyon hatalı çıkan bir endüstri mühendisi affedilmez, kapitalizm bu çünkü, para kazanacaksın, kaybetmeyeceksin.
her ne kadar bu olumsuzluklara rağmen, kendini geliştiren ve sıyrılmayı başarabilen bir endüstri mühendisi, diğer mühendis arkadaşlarından daha hızlı yükselebilir ve daha dolgun ücretle çalışabilir. işlerinin kritik olması nedeniyle endüstri mühendisine verilen önem diğer mühendislere göre daha fazladır elbet, tabi ki karşılığında onlar da ''asla'' hata yapmayarak.
crackerjack
