ferdinand de saussure

fonoloji üzerine çalışmaları olan ünlü dilbilimci.

genel dilbilim dersleriadlı meşhur çalışmasıyla dilbilimde çığır açan ve sonraki dilbilim araştırmacılarının getirdiği katkılara ön hazırlık sağlayan, göstergebilimin oluşması için temel zemini kuran kişi. çok ilginç bir şekilde dile kendisinden önce hiç bakılmamış bir yöntemle bakan ve böylelikle dilsel birimlerin yapısını inceleyerek yapısalcılıkın da temellerini atmıştır. gösteren-gösterilen ayrımı ile dil (langue) ve söz (parole) ayrımı çok önemlidir. dilbilimin geçmişten günümüze gelen bir süreçten çok şu anki hâlini, yani yapısını incelemek gerekir düşüncesiyle senkronik incelemelere önem kazandırmıştır.

dilbilimcilerin ve tercümanların başbelası, kuram dersinin vazgeçilmezi. ama gösteren-gösterilen ayrımı belirleyicidir.

nurdoğan rigel'in laf arası zikrettiği isimlerin arasında, en bir keyifle okunanlardan biridir.

dil yapısının unsurları olan işaretlerin iki bölümden meydana geldiğini [ses imgesi yani gösteren ve kavram yani gösterilen] ve bu iki bölümden birinin diğerinden önce var olmadığını, ilişkileri dışında da herhangi bir anlamlarının bulunmadığını söyler.

saussure'ün hayatı süresince basılması için yazdığı herhangi bir şey yoktur. adam öldükten sonra, derslerini alan öğrencileri aralarında organize olup ders notlarını toparlayıp saussure'ün ağzından yazmışlardır kitapları. bu yarım yamalak çabaya rağmen çığır açmıştır sasür amca. düşünün siz artık.

strauss'la birlikte yapısalcılığın babası denilebilir sanırım. diyorum hatta. yapısalcılığın iki babasından biri.

not: dolayısıyla yapısalcılık piç oluyor. hiç şaşırmadım inanır mısın sözlük.

çok bilmişlik gibi olmasın, ama "anlaşılır" olan ingilizce çevirisi elektrikli testere ile fidan budama girişimi gibi birşeydir. o kadar basite indirgenmiştir ki, orjinalindeki bir çok nüans, ve bazı önemli argümanlar atlanmıştır, veya götümle çevirilmiştir.

şahsi tavsiyem, fransızca orjinalini okumak mümkün değilse, ingilizce çevirisinin yanında jonathan culler'ın "saussure"ünün, ve üstüne bir de deleuze'ün "how do we recognize structuralism"inin okunmasıdır.

ama siz siz olun okumayın. siktir edin bu fransız ibnelerini. biz okudukta n'oldu? bi sik olmadı. onun yerine marx, gramsci, adorno, althusser okuyun, yapısalcılık hakkında yeter de artan bir bilgiye sahip olursunuz. yoksa yok efendim bildirgeçmiş, bildirenmiş, çok oturgaçlı götürgeçmiş, ben "dog" diyince senin dediğin "dog"dan farklı bişi söylüyormuşum filan... filoloji çalışmıyorsanız ya da deli sikmediyse boşverin bunları.

20.yy dilbilim gelişmeleri için temel teşkil eden fikirleri ortaya atan dilbilimci. yapısalcılık ve göstergebilim ilgilendiği alanlardır.
21 yaşında laringeal kuramını geliştirmiştir.3 sınıflama oluşturmuştur,bunlar langage (insan konuşması), langue (soyut kurallar sistemi) ve parole (konuşma) kavramları.
gırtlak harflerini keşfetmiştir. 1917'de, ölümünden 4 yıl sonra çorum alacahöyük'te üzerinde hitit yazısının yer aldığı kerpiç bir tahtanın bulunmasıyla gırtlak harfleri kuramı kesin kabul görmüştür.

... kısaca söylemek gerekirse: "seçimin olduğu her yerde anlam vardır ve seçilmeyen şeyler seçilen şeyin anlamını belirler."
(bkz: paradigma )