hukukun üstünlüğü

bireysel özgürlüklerin ve vatandaş olabilme yeterliliğinin baş koşuludur. demokrasinin olmazsa olmazıdır. kişi temel hak ve özgürlüklerinin devlet erki karşısında korunumunu sağlar.hukukun üstünlüğü ayrıca hukukun bağımsızlığını da gerektirir ki bu ikincisi olmadan birincisinin pek anlamı olmaz ya da sadece lafta kalır .
hukukun üstünlüğünün kabul edildiği ülkelerde polis öyle kafasına göre gözaltına alamaz
kimseyi, tutukluluk ve hükümlülük ayrımları nettir kişi aylarca hüküm almadan içerde tutulamaz, ayrıca hukuk kuralları herkese uygulanır para ya da mevkii, güç ayrımı olmaz bu da hukuk önünde herkesin eşitliğini getirir
nihayetinde dediğim gibi özgürlüklerin, demokrasinin temelidir.

edit: ilginç bulunmuş bu giri ilginç olan ne hukukun üstünlüğü mü tabii bu ülkede alışkın değiliz öyle hukukun üstünlüğüne falan bilmeyene anlamayana ilginç gelir tabii

devletin bütün eylemlerinde hukuka bağlı olmasını ve hukuki sınırlara riayet ederek gerçekleştirmesini ifade eder. hukukun üstünlüğü prensibi ancak bağımsız bir yargı mekanizması ile mümkün olur.

yere ve zamana göre iyi veya kötü olabilecek durum. örneğin iran'da yaşayan ve özgürlükçü olan birisi için hukukun üstünlüğü iyi bir şey değildir. hukukun üstünlüğü bireysel özgürlüklerin teminatı olmak yerine bazen bireysel tutsaklığın teminatı da olabilir.

türkiye cumhuriyeti nin devamlılığını sağlayabilecek tek güçtür.

ülkemizde ancak iktidar partisi istediğince at oynatabildiği zamanlarda göz yumulan aksi halde (oysa ki hukukun en önemli gayelerinden biri halkı idareye,yönetime karşı korumaktır) saygı gösterilmeyen yerden yere vurulan yok sayılan ilkedir.

(bkz: rule of law)

türkiye'de son derece inanılan ilke.

bir üniversitenin kız öğrenci yurdu. giriş ve çıkışlarda kızların çantaları aranıyor. ses çıkarmaya çıkarmaya bir yere kadar, sonunda itiraz ediliyor.

sakıncalı piyade- aslında bu aramaların hukuksuz olduğunu biliyorsunuz değil mi?
güvenlik- yalnız bu rektörlüğün emri canım
sakıncalı piyade- o halde rektörlüğün emri meşru bir emir değil, kimse kafasına göre kişilerin üstünün aranması yönünde emir veremez ki
güvenlik- yapacak bir şey yok canım, kurallar böyle
sakıncalı piyade (yahu yapma bana mı anlatıyorsun der gibilerinden) - yani ben hukuk okuyorum
güvenlik- hmm evet hukuk öğrencilerimiz arada buna itiraz ediyor ama canım yapacak bir şey yok sizin fakültede "öğrendiğiniz hukuk" başka, "gerçek hayat" başka. bu aramaları yapmazsak öğrenciler tepemize çıkar.
sakıncalı piyade- ?!?!?!?!?!

herhalde bu insanlar hukukun sadece avukatların para kazanması için icat edilmiş bir şey sanıyorlar. aslında evet, öyle sanıyorlar. bu da hukuka dayan(may)an bir devlette yaşamanın bedeli olsa gerek.

bir ülkede yürürlükteki kanunlar ve bunların uygulanıyor olması o ülkede hukukun üstünlüğünün varlığına delil sayılamaz.
hitler almanyasın da da mussolini i̇talyasında da kanunlar ve bu kanunları gözetip uygulamakla görevli savcı ve hakimler vardı.
peki bu rejimlerde hukukun üstünlüğünden söz edilebilirmiydi.tabi ki hayır.

türkiye'de bu iktidarın üstünlüğü olarak değişmiş olup geçerliliği olmayan bir durumdur.

hukuk toplumlarının tamamında olan şey. ancak bilmek lazım tabii hukuku kimin yaptığını. sonuçta bir ülkede iktidar sahipleri işlerine gelen yasayı işlerine geldiği vakit çıkarıyorlar ve sonra da bunu uyguluyorlarsa hukukun üstünlüğü var ama kime ve nasıl var belli değil.

hukukun temel kavramlarından biridir.

devletin tüm mekanizmaları öncelikle anayasa olmak üzere tüm üstün hukuk normları çerçevesinde varlığını sürdürür. hukuk herkesin üstündedir , dolayısıyla devlet keyfi değildir.

peki bizim ülkemizde var mıdır bu hukukun üstünlüğü? sizi bilmem ama ben pek göremiyorum...

çoğu kişinin anlamadığı konudur. zannediyorlar ki, ortada yazılı bir yasa ya da anayasa varsa ve bir takım kurumlarla bunlar uygulanıyorsa orada hukukun üstünlüğü vardır.

oysa hukuk öncelikle haklardan gelir. bir ülkede adına hukuk denen yazılı yasalar temel hak ve hürriyetleri esas alıyorsa ve yazılı yasalar ile kurumlar diğer bir takım yazılı yasalarla değil, temel hak ve hürriyetlerle sınırlandırılıyorsa orada hukukun üstünlüğü vardır.
yani,
anayasada bu var, öyleyse şunu yapamazsın demek, kanun üstünlüğdür, hukuk üstünlüğü değildir.
ama bu veya şu haklar her ne şekilde olursa olsun sınırlandırılamaz demek, hukukun üstünlüğüdür.

(bkz: hukuk devleti ile kanun devleti arasındaki fark)

meşruiyetini sağlamaya yetmeyebilir.

(bkz: töre cinayetleri)

mustafa akyol' a göre;

osmanlı' da sultanı, şeyh ül islam kontrol ettiği, bunun da bir çeşit demokrasi olduğunu söyledi.

ilber hoca, sen bizi kafalamışsın, haberimiz olmamış.

türkiyede altta kalanın canı çıksın şeklinde uygulanır.