1936-1939 yılları arasında ispanya da anarşistler ve cumhuriyetçiler ile milliyetçileri karşı karşıya getiren savaş. sonunda diktatör franco'nun kuvvetleri galip gelmiş, adolp hitlere dünya savaşı için yeni bir müttefik katılmıştır. avrupanın günümüz siyasal haritasının belirlenmesi açısından 20.yy da yaşanan en önemli olaylardan biridir. zira sovyetlerdeki devrimden sonra avrupada iyice gelişen anti-kapitalist ve anti-faşist hareketler büyük bir hezimete uğratılmıştır.
ayrıca dünya tarihinde anarşizmin kendisini yaşama geçirme imkanı bulduğu ender ortamlardan birini yaratmıştır bu savaş. anarşistlerin sınıfsız-efendisiz toplum pratikleri joseph stalin tarafından pek hoş görülmemiş, zaten kıt olan silah kaynakları kesilerek anti-faşist cephenin hezimetinde önemli bir rol oynamıştır. george orwell cumhuriyetçiler (bkz:
poum) safhında aktif olarak yer aldığı savaşın sonrasında anılarını
homage to catalonia kitabında ayrıntılarıyla anlatmıştır. geçit yok-no pasaran bu savaşta üremiş bir slogandır.