başlıca nedeni
hitler'in
kavgam'da da sözünü ettiği
lebensraum (yaşam alanı) ele geçirmekten başka bişey değildir. lakin hitler sscb'ya saldırmakla hayatının hatasını yapmış ve ikinci dünya savaşı'nın dönüm noktası bu harekâta karar verildiği an olmuştur. ingiltere'yi kesin olarak yere serme olanağı bu kadar yakınındayken müttefik konumunda bulunduğu sscb'ye saldırarak abd-ingiltere-sscb cephesinin temelini elleriyle atmış ve kendi mezarını kazmıştır.
almanlar, daha doğrusu tek karar verici hitler, harekâtın yürütülmesi esnasında da hayati hatalar yaptı. bunların başlıcası, balkan ülkelerini yutayım derken barbarossa'nın aylarca gecikmesi oldu. harekâtın başlangıcında ezici zaferler elde etmişken, kesin sonucu almak üzere moskova'ya yürümek yerine ukrayna'nın ele geçirilmesiyle oyalanmaları da 1941 kış harekatının sonucunu belirledi. ruslar, harekât boyunca çekilirken her şeyi yakıp yıkarak almanlara çorak araziden başka bişey bırakmama taktiğini mükemmel uygularken, 1941-42 kışında -50 dereceye varan soğuklar binlerce alman askerinin donarak ölmesine yol açtı.
ruslar ertesi sene içinde gücünü toparladı ve 1942 sonbaharında stalingrad'da alman saldırısını ezerek inisiyatifi tamamen eline geçirdi. hemen hemen aynı haftalarda almanlar afrika'daki savaşı da kaybetmişti. 1943 yaz savaşında almanlar hiçbir başarı kazanamadı ve alman-rus savaşının bundan sonrası, berlin'e doğru rusların almanları kovalaması şeklinde geçti.