marksist düşünceye göre çok değerli bir kavramdır.
çünkü marksizme göre, diyaletik evrimleşmenin mümkün olabilmesi
için "zorunlu" dönemlerden geçmesi lazım. tabi şimdi biz bunlara
konjonktürel hareket veya
zeitgeist diyoruz orası ayrı.
gelgelelim pop art ın bunla alakası ne? ilkel dönemlerde
feşitizm olarak anılan ve bir din türüyle karıştırılan
siyasi dönemde, tarihsel evrim gözle görülebiliyordu. bunun sebebi ise
tarihsel evrime aynı anda bilimsel evrimin de eşlik etmesiydi.
fakat modern çağda, bilimsel evrim, tarihe hizmet ettiği kadar
insanoğluna dolayısıyla kapitalizme de hizmet ediyor. ve doğal olarak
"tanımsızlık" yaşanabilecek noktayı ayırt etmek güçleşiyor.
halbuse umutsuzluğa düşmeden, denkleme yeni karakterler katmak mümkün.
pop art burada devreye giriyor. ilk çağlardan beri sanat, doğrudan
sanat ve insanoğlunun "oyun" güdüsüne hizmet eden "bağımsız" bir
kavramdı. fakat kapital düzende, her şey pazarlanabilir olunca;
gerçek ve metanın arasında fark kalmadı. doğal olarak sanat da
tüketilebilir bir hale getirildi. pop art sayesinde insanlar, sanat
eserlerini tüketim hissine kapılabiliyor; sanatı yoğunlaştırılmış bir
anlam bombardımanına tutuyor ardından onu "tüketilmiş" hale getirebiliyor.
kısaca sanatın durağanlığı, evrensel ve zamansız oluşu gibi
insan ömrünün ötesindeki tüm kavramları para gibi bir "süreç"
işlemine indirgeyebiliyor.
malesef bu durum, sanatın değersizleşmesine ve ötekileştirilmesine
büyük oranda kapı aralasa da, aynı anda yaşanılan çağın daha hızlı
evrilmesine ve daha hızlı bir "geçiş" dönemi yaşamasına da olanak sağlıyor.
feodal dönemde, zaman yavaş akıyordu ve binlerce yıl sürdü.
fakat kapital dönemin "hızlılaştırma refleksi", değersizleşmenin
önünü açarken, kendi antitezine de yardımda bulunuyor. çünkü
postmodern dönemde, "değersizleşme" aynı anda "ideolojik bir yıpranma"
getirmekte. mamafih marksizmin öngördüğü "yüksek değerlere sahip sosyalizm" fikri
modernizmin altınçağı için çok uygunken, bu "postmodern" çağın
dekonstrüksiyon eylemi doğrudan "komünizm" gibi "bireysel anarşizm"
çağına gebe. bu da aslında, tüketimin bir sonraki evre için gerekli bir
gebelik dönemi olduğunun güzel bir göstergesidir.