reşat fuat baraner

türkiye komünist partisi eski genel sekreteri. kurtuluş savaşı'nın önderi ve türkiye cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı olan mustafa kemal atatürk'ün teyzesinin oğlu, yazar suat derviş'in eski eşi. 1900'de ağır ceza hakimi ahmet fuat bey'in oğlu olarak selanik'te doğdu. ilk ve ortaöğrenimini i̇stanbul'da, lise öğrenimini konya'da tamamladı. üniversite öğrenimi için i̇stanbul üniversitesi fen fakültesi'ne kaydoldu. burada türk talebe cemiyeti başkanı oldu. mütareke döneminde antiemperyalist ve işgal karşıtı eylemlerin örgütlenmesinde büyük katkıları oldu. 1919'da kimya öğrenimi için almanya'ya gitti. almanya'da spartakistlerden etkilendi. almanya'dan sonra bir süre de sscb'de kaldı ve lenin akademisi'nden mezun oldu. bir ara ankara'ya gelerek teyzesinin oğlu olan mareşal mustafa kemal paşa'nın misafiri oldu. türkiye işçi çiftçi sosyalist fırkası başkanı doktor şefik hüsnü'yle tanıştıktan sonra partinin yayın organları olan kurtuluş ve aydınlık'ta yazarlık yaptı. 1924'te türkiye komünist partisi'ne üye oldu. 1930'da komünist faaliyetleri dolayısıyla dört yıl hapis cezası aldı, 1933'te çıkan "10. yıl affı" ile tahliye edildi. cezaevindeyken merkez komite üyesi seçildi. 1936'da altı aya mahkum oldu. ikinci dünya savaşı'nın başlarında yürütme komitesi sekreterliğine getirildi. 1942'de askere alındı, dört ay sonra firar ederek partiye tekrar dahil oldu. 1944 tevkifatında 64 yoldaşı ile birlikte tutuklandı ve dokuz yıl hapis cezası aldı. 1950 affı ile serbest kaldıktan sonra yine tkp'de örgütlendi. 1951 tevkifatında tekrar cezaevine girdi ve yedi yıla mahkum oldu. cezaevinden çıktıktan sonra çevirmenlik yaptı. 1960 darbesinden sonra kurulan türkiye işçi partisi'ni kıyasıya eleştirse de desteklemekten geri durmadı. bu yıllarda tkp dış büro'yu yöneten zeki baştımar tarafından partiden ihraç edildi. milli demokratik devrim-sosyalist devrim ayrışmasında mdd'cilerden yana tavır aldı. türksolu'nda yazıları çıktı ve devrimci kuruluşların güç birliği'nin (dev-güç) kuruluşuna ön ayak oldu. 1968'de geçirdiği bir enfaktüs sonucunda hayatını kaybetti.

fosforlu cevriye adlı romanda, cevriye'yi kurtarıp ona evinde bakan karakterin reşat fuat baraner'den esinlendiği söylenmektedir. kitabın yazıldığı dönem, arandığı da gelen bilgiler arasında...