tai

1 /
telvin telvin
mürted askeri üstünün hemencecik yanındadır.açılımı tusaş aerospace industries.türkçe meali tusaş havacıklık ve uzay sanayi anonim şirketi.türk ortakları %51 hisseye sahiptir gerisi amerikandır.f-16 uçaklarının montajını yapmaktadırlar.
chete chete
tusas aerospace industries'in kısaltması. gayri resmi olarak kendilerine turkish aerospace industries de derler, fakat resmi belgelere geçmez bu asla.

tusaş ile birleştiler ve bu birleşimin adı tai oldu.
(bkz: tusaş)

türkiye'nin gurur duyması için tai'nin durumunu ve içinde yer aldığı muhteşem projeleri kıstas alıyorsak, çağdaş medeniyetler seviyesine çıkmak hayalinin rüyasına yatmak için kurşun döktürmekten başka çaremiz yok.
libertar libertar
ürettiği f-16 uçaklarına dair şöyle bir haber çıkmıştır.

türkiye şu ana kadar 276 adet f-16 üretti. tai verilerine göre bu uçaklardan 29 tanesi “sıfır hata”, 3 tanesi de “mükemmel uçak” özelliği taşıyor. türk hava kuvvetleri’ne teslimi sırasında hiç hata bulunmayan uçaklara sıfır hata, abd ve türk hava kuvvetleri tarafından bir hata bulunmayanlara ise mükemmel uçak deniyor. fakat düşen ilk türk f-16’sının bu “mükemmel uçak”lardan biri olması dikkat çekici bulundu. 1991’de teknik bir arıza nedeniyle meydana gelen kazada pilot uçağı terkederek kurtuldu. dünya genelinde üretilen 4000’in üzerinde uçağın da dokuz tanesi mükemmel uçak olarak tanımlanmıştı.

öte yandan, türkiye’de üretilen uçakların doğrudan türk hava kuvvetleri’ne teslim edilmemesi önemli. üretilen uçaklar önce abd’ye uçuyor ve abd toprağına iniyor (bu nokta şartnamede özellikle belirtiliyor). taı bu uçakları ilk önce abd hükümetine satıyor. abd de bunları tekrar türkiye’ye satıyor.

yılların ilerlemesiyle türkiye’nin üretimdeki payı artsa da abd, uçağı bütünüyle kontrol eden “elektronik beyin” yazılımının kaynak kodlarını vermeye hiçbir zaman yanaşmadı. bu durumu tsk’dan bir komutan “uçan soba borularına sahibiz” sözleriyle nitelendirmişti.

kaynak(bkz: sol haber portalı | güne sol'dan bakın erdoğan: merkez bankası bağımsızsa ben de bağımsızım sol )
pismistavuk pismistavuk
yerleşkesinin hemen karşısında lojmanları bulunan şirket. lojman ortamı çok güzeldir: çam kokuları, dağ ve ova manzarası....

şehir merkezine o kadar uzaktadır ki artık şehir ve köy olarak iki ayrı merkezde yaşanılmakta, her otobüs yolculuğunun sonunda şehirlerarası yolculuk yapılmış hissi uyanmaktadır.
baharda etrafındaki köylerin halklarının ektiği tarlalar yemyeşil bi kadifeye dönüşür, hiç kesilmeyen hafif rüzgarıyla sakin sakin dalgalanır, içlerine girildiğinde yalnızlığın ve küçüklüğün farkındalığı yaşanır...
şehirden uzak olduğu için tertemiz havayı soluyup ufacık bi kırçiçeğinin güzelliğiyle sarhoş olmak olasıdır.yalnız bu sarhoşluklar bi f 16 uçuşuyla ciyuuuuuww şeklinde ciddi bölünmelere uğrasa da artık bi süre sonra uçuş sesleri duyulmaz olur.
yürüme mesafesindeki köylerin çoğu hanesi terkedilmiştir, ya da mevsimlik yatı yerleri olarak kullanıldığından kışları boştur. baharda gittiğinizde sımsacık insanlar içirmeye can attıkları sıcak çaylarla kapılara dökülürler. sohbet edilir birlikte tarihi cami yanındaki dut ağacının düşmüş dutları yenir, dağdan buz gibi kar sularını taşıyan çeşmeden su içilir, dilek dilenir...yollardan kaplumbağa ve kirpiler toplanır sonra saçmalamanın son raddesine ermeden hayvancıklar salınır.
baharda geleneksel tai şenlikleri düzenlenir ünlü insanlar gelir şarkı söyler, lojman sakinleri ve onların akrabaları mera tadındaki konser alanını doldurur, günboyu mangal yellemekten, hoplamaktan, yatmaktan, güzel havadan yorgun düşülür; geceki konserler ardından yapılan havai fişek gösterisiyle şenlik günü son bulur...işten çıkarmalar çok olduğundan lojman öylesine tenhadır ki insanı fazlasıyla içe kapatabilir...
velhasıl şehirden bunalındığında orda ikamet eden teyze insanına sahip insan için kaçıp rehabilite olunacak merkezdir.
wondrous wondrous
ilginç bir yer. geçen sene mi, evvelsi sene mi hatırlamıyorum. man on the moon'la onun bir işi vesilesiyle bu kuruma bir ziyaret gerçekleştirdik. içerideki güvenlik oldukça sıkı olduğu ve kısaca "işi olmayan giremez" şiarında bir mekan olduğu için kapıdaki danışmada bir saat boyunca beklemek durumunda kalmıştım.

· üzerinde yağlı bir tulumla sigara içmeye çıkmış bir ağabeyin ilk önce teknisyen falan olduğunu zannederken arkasını dönünce önünde yazılı yazıdan anlaşıldığı kadarıyla test pilotu olduğunu fark ettim. test pilotu kavramına bakış açım o gün çok değişti.

· - ya arabayı satayım diyorum
+ hasar neyim var mı?
- f-16 çarptı geçen gün eheh

gibi ilginç bir espri anlayışına şahitlik ettim.

· doğan slx'ten inen dört tane takım elbiseli güneş gözlüklü ağabeyin kimlik bırakmalarını söyleyen güvenlik görevlisine "yahu biz hep gelip gidiyoruz buraya, başbakanlıktan geliyoruz" diye kimlik bırakmamak için bin tane yılan dansı yaptığını gördüm. sonradan güvenlik görevlilerinin aralarında yaptıkları konuşmadan başbakanlık denen yerin halis muhlis mit olduğunu öğrendim.

bir saat içinde 3 tane ilginç olay fazla gelmişti.
misuf misuf
burada yürütülen bazı projeler hakkında ufak bir liste:

- a400m projesinde gövdenin bir kısmı, kuyruk konisi, paraşütçü kapısı, aileronlar, ışıklandırma ve atık su sistemi gibi eleman ve sistemlerin tasarımı ve üretimi
- jsf olarak bilinen joint strike fighter projesinde ikinci kaynak olma
- boeing 737/747/767/757/787 uçaklarında kullanılan bazı parçaların üretimi
- airbus 319/320/321 uçaklarının bazı parçalarının üretimi
- s 70 blackhawk sistem entegrasyonu
- atak helikopteri
- göktürk 1, göktürk 2 ve dönence uydu projeleri
- c 130 aviyonik modernizasyon
- t 38 aviyonik modernizasyon
- f 16 modernizasyonu (endonezya hava kuvvetleri f-16'ları ve türk f-16'ları)
- hürkuş eğitim uçağı projesi
- tiha - insansız hava aracı geliştirme programı
- peace onyx iii
- kt 1 temel eğitim uçağı
- cn 245 askeri nakliye uçakları modernizasyonu
- atr 72
- awacs - barış kartalı - projesi

havacılık sanayii olmayan bir ülkede, bu yolda eğer ciddi adımlar atılmak isteniyorsa ilk önce bu projeleri küçümsememek gerek bence. ancak böyle projelerden elde edilecek tecrübe ve birikimle daha büyük adımlar atılabilir. sıfırdan bir uçak yapıp milyarlarca doları riske atmaktansa, hem tecrübe kazanıp hem de uluslararası alandaki projelerle kendini ispatlamış -ve büyük gelir sağlamış- bir "türk havacılık sanayii" eminim çok daha sağlam adımlarla büyüyecektir.

not: bu projeler arasında a400m projesinin yeri ayrıdır. ilk defa tai, bir uçağın tasarımında aktif rol oynamaktadır. çatır çatır çiziyorlar catia'da. helal olsun.
1 /