triyaj

"triaj" diye yazıldığı da olur. ingilizce triage sözcüğünden türkçe'ye geçirilmiş, geçirilirken de hangi akıllı(!) geçirdiyse pek güzel geçirdiği kelime. anlamı "aciliyetine göre ayırma"dır. sağlık hizmetlerinde kullanılan bir terim. kimi büyük hastanelerin acil servislerinde triyaj kısımları bulunur. burada hastalar, aciliyetlerine göre yönlendirilirler. işin acısı, haydarpaşa numune hastanesi gibi imkânları yetersiz olan hastanelerde rutin zamanlarda dahi triyaj servisi önünde kuyruk olması. önünüzdeki sedyede acılar içinde kıvranan biriyle beraber triyajda kuyruk oluşturabilirsiniz. o üroloji acil servisine yönlenmek için triyajdaki doktordan onay almak zorundadır, siz de beyin cerrahisi acil servisine gitmek için... acı ama gerçek. memleketimizde triyajın önemi ya pek kavranmadı, ya da tam oturtulamadı.

triyajın önemli olduğu bir başka yer de afet yönetimidir. deprem, terörist saldırı, patlama, bina çökmesi gibi kimi durumlarda afet bölgesine güvenli yerde kalmak koşuluyla en yakın yere triyaj alanları kurulur. ambulanslar da bu sahada bekler. yaralı dağılımı burada yapılır. afet yönetiminin en önemli adımlarından biridir.

ek: triage kelimesinin kökeni fransızlara kadar yaslanıyormuş. pastaci'ya teşekkürler.

madencilik terimi olarak elle ayıklama anlamına gelir. basit cevher hazırlama tesislerinin vazgeçilmezidir.

acil durumlarda "öncelikleri belirleme" işine yarar.
triyajın sınıflandırılmasında en çok kullanılan sistem 3 aşamalı sistemdir.

- çok acil: ani oıluşan ve yaşam/ekstremite kaybetme tehlikesi yüksek olan durumlardır. kardiyak arrest, havayolu ve solunum güçlükleri, anaflaksi, şok, büyük yanıklar, ciddi kafa travmaları, koma ve kontrolsüz kanamalar "çok acil" sınıflandırmasına giren vakalardır.

- ciddi: 1 - 2 saat içerisinde tıbbi müdahale gerektiren durumlardır. çok yönlü kırıklar, kardiyak bir soruna bağlı olmayan göğüs ağrıları, orta derecli yanıklar, kanamayan yaralar, ciddi bulantı kusma, diyare, zehirlenme şüphesi, vücut ısısında yükselme. (küçük bir not: dünya sağlık örgütü'nce* vücut ısısı değil, beden sıcaklığı olarak değiştirilmiş bu terim)

- acil olmayan: acil bakım gerektirmeyen, rutin bakım gerektiren durumlardır. kaşıntılar, kronik baş ağrısı, eklem burkulmaları, konstipasyon, vaginal akıntı, sistit, kesin ölüm.


not: kopya yok, dersime iyi çalışmışım *

napolyon bulmuştur.

sağlık çalışanları ve hastalar için, kaynak ya da zaman çok kısıtlı olduğunda, kaos ortamını düzene çevirmek için, bildiğim kadarıyla, icat edilmiş tek yöntem... allah kimseyi o kısıtlı kaynak ve zaman durumuna düşürmesin...