wankel motoru

normal pistonlu motorlara göre daha basit yapılı,daha az titreşimli,daha az yer kaplayan motor tipi.fakat feci yakar.

(bkz: mazda rx 8)
how rotary engines work - howstuffworks a rotary engine is an internal combustion engine, like the engine in your car, but it works in a completely different way than the conventional pis... howstuffworks

alman mühendis ve mucit felix wankel tarafından icat edilen ve geliştirilen bu motorda silindir diye tabir ettiğimiz, pistonun içinde hareket ettiği yapı, aslında kesinlikle bir silindir değildir, daha çok elipsoidal (elips profilli) bir yapıya benzerliği vardır. zaten piston da klasik silindirik pistona hiç benzemez. bombeli kenarlı bir üçgen şeklindedir. piston bu elipsoidal hazne içinde dönüş yapar. pistonun bu farklı hareketi neticesi bu motorlara döner pistonlu motorlar denilmiştir.
motoru diğer motorlardan ayıran önemli şekilsel farklılığı sayesinde çok farklı bir çalışma döngüsü vardır. normalde en çok kullanılan 4 zamanlı benzinli motorlarda krank milinin her iki devrinden birinde ateşleme yapılır. bu motorlarda ise pistonun her tam dönüşünde tam 3 ateşleme yapılır !. teorik olarak aynı hacme sahip 4 zamanlı motorun 6 katı güç üretmesi beklenir (pratikte bu olayın gerçekleşmemesi normaldir).

kenarları dışbükey olan üçgen biçiminde bir pistonu(!) vardır.pistonun merkezinde bir iç dişli bulunur. pistonun içinde döndüğü silindir(!) eliptik bir yapıdadır. pistonun üçgen kenarları silindirin iç yüzeyine temas ederek döner. bu hareket sırasında dönme ekseninin merkezindeki krank dişlisini çevirir. yapılarında supap bulunmaz. pistonun her üç kenar yüzeyi çalışma anında aynı anda bir işlem gerçekleştirir.


üstünlükleri:
1- içten yanmalı - patlamalı motorlar arsında en yüksek güç / ağırlık oranına sahiptir.
2- supap, krank mili gibi karmaşık ve güç üretilebilen yapılar içermediğinden daha küçük, basit ve hafif üretilebilirler.
3- pistonun her devrinde üç ateşleme yapabildiklerinden güçleri yüksektir.
4- sarsıntı ve gürültü seviyeleri düşüktür.

sınırları
1- piston ve silindir diğer motor türlerine göre zor şartlara (yüksek sıcaklık ve basınç) çok daha fazla maruz kaldığından aşınmaları daha hızlı olur.
2- yapıları iki zamanlı motorlara göre daha karmaşık olduğundan küçük araçlara uygulanmaları pek pratik ve ekonomik değildir.
3- aşınma problemi o kadar büyüktür ki, belki uygulanabilirliklerinin önündeki en büyük engeldir.

sonuç:
wankel motoru ilk pratik uygulamasını 1960'lı yıllarda bulmuş ve alman nsu firması tarafından bazı araçlara (nsu ro-80) uygulanmıştır. daha sonra diğer firmalar tarafından da denenen bu motor kısa ömrü nedeniyle pek tercih edilmemiştir. günümüzde bir japon otomobil üreticisi olan mazda, rx7 modelinde bu motoru kullanmaktadır. seramik gibi aşınmaya daha dayanıklı malzemeler sayesinde motor ömrü ve verimliliği artırılabilmiştir. yine de yüksek güç / ağırlık oranlarına ihtiyaç duymayan ve dayanım gerektiren araçlar için pek de uygun oldukları söylenemez. pistonları üçgenden farklı olarak tasarlananları da vardır ancak çalışma prensipleri değişmemiştir.

alman mühendis felix wankel tarafından icat edilen bir içten yanlamı motor çeşidi olan rotary ya da öteki adıyla wankel motor, 4 zamanlı motorların emme, sıkıştırma, patlama ve egzos işlemlerini silindirlerde değil ayrı odacıklarda gerçekleştirir. klasik yapıya sahip 4 zamanlı motorlarda patlama odasında gerçekleşen genleşme etkisi bağlantı çubuklarıyla krank miline iletilip lineer hareket dairesel harekete çverilerek aracın gitmesini sağlayan güç elde edilmiş olur. rotary motorda ise herhangi bir lineer hareket üretilmeden üçgen şekilli dışbükey rotarların (döneç) oluşturduğu odacıklarda yanma gerçekleşir. yanma burada gerçekleştiğinde, rotar aniden dönmeye başlayarak daha az titreşimle daha yüksek devirlere çıkmasına izin verir. rotary motorların geleneksel pistonlu motorlara göre temel avantajı daha az hacimle daha yüksek devirlere çıkabilmeleridir.

yüksek devir sağlayabilen buna göre aşırı tüketim yapan, bozulduğunda tamiri pek de mümkün olmayan olsa bile daha pahalıya malolan 4 zamanlı bir motor çeşidi.

atlanan önemli bir özelliği de, rotorun silindire göre eksenden kaçık yataklanmış olduğudur. bu sayede bir odacıkta sıkıştırma olurken, diğerinde genişleme ve egzoz olması sağlanır.

(bkz: sex machine)

(bkz: wanker motoru)

(bkz:renesis )

(bkz: wankel engine)

bilinen en titreşimsiz içten yanmalı motor türüdür.

hakkında "sırf ibneliğine yağ yaktığı" hurafesi vardır. yani, 2 zamanlı motorlardaki gibi benzin/yağ karışımının yağlama yaptığı sanılır. yanlıştır. motor içindeki rotor (üçgenimsi parça) apexlerinin yağlanması için yağ püskürtülür. bu yağ da tabii zamanla yanacaktır motor içinde.

"çok yakma" meselesi doğrudur ama. mazda rx 8 örneğinden gidersek, araç 1,3 ltr kapasiteli 2 tane rotordan oluşuyor ve 232 hp (bkz: yine de şahlanıyor) güç veriyor! atmosferik 2½-3 ltr v6 performansı kadar neredeyse. yakıt tüketimi de haliyle doğru orantılı gibi gözüküyor (resmi verilere göre: 10,7 l/100km). ama dengi pistonlu motorlar 7 l/100km yakıyorlar. piston kadar fazla sıkıştıramadığı için verimi daha düşük. gerçi rx-8 alıp yakıt tüketimini kafaya takanın amına koyim, orası ayrı.

bir mühendislik harikası olan motor çeşidi. keşke araba markaları bu motor tipini daha çok tercih etse. en büyük dezavantajı çok yakıt tüketmesi.

son ve tek üreticisi olan mazda da bıraktı bu motor tipini 2012'de.
(bkz: cenazesi kaldırılmış ağlayanı yok)